*kial
*kial
- 1.
- Demanda adverbo signifanta „pro kia kaŭzo?“: kial vi ne respondas al mi ― ĉu vi estas surda aŭ muta? [1]; kial vi tion faris [2]? kial vi koleras [3]? kial vi ne diris al mi, ke ŝi estas via edzino [4]? kial ŝi ne decidiĝas paroli FK ? ĉiu tial havas sian kial PrV .
- 2.
-
Demanda dependiga konjunkcio, kun sama signifo:
li diris al mi, kial li tiam ne volis respondi;
la kaŭzo, kial mi faris tion, estas...;
ŝia patrino insultis ŝin, (demandante)
kial ŝi revenis tiel malfrue de la fonto
[5];
jen kial li denove venas Lisabonon […]
FK
ĉar
1.
L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 20
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 3:13
3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 4:6
4. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 12:18
5. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 17
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 3:13
3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 4:6
4. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 12:18
5. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 17
- afrikanse:
- hoekom
- albane:
- pse
- amhare:
- ለምን
- arabe:
- لماذا
- armene:
- ինչու
- azerbajĝane:
- niyə
- beloruse:
- чаму, навошта
- bengale:
- কেন
- birme:
- အဘယ်ကြောင့်
- bosne:
- zašto
- ĉeĥe:
- proč
- dane:
- hvorfor
- estone:
- miks
- eŭske:
- zergatik
- filipine:
- bakit
- france:
- pourquoi, pour quelle raison
- galege:
- por que
- germane:
- warum, wieso, weshalb
- guĝarate:
- શા માટે
- haitie:
- poukisa
- haŭse:
- dalilin da ya sa
- hebree:
- 1. למה, מדוע
- hinde:
- क्यों
- hispane:
- ¿por qué?
- hungare:
- 1. miért 2. miért, amiért
- igbe:
- ya mere
- indonezie:
- mengapa
- irlande:
- cén fáth
- islande:
- hvers vegna
- japane:
- なぜ
- jave:
- kok
- jide:
- פארוואס
- jorube:
- idi
- kanare:
- ಏಕೆ
- kartvele:
- რატომ
- kazaĥe:
- неге
- kimre:
- pam
- kirgize:
- неге
- kmere:
- ហេតុអ្វីបានជា
- koree:
- 이유
- korsike:
- perchè
- kose:
- ngoba
- kroate:
- zašto
- kurde:
- çima
- latine:
- quid
- latve:
- kāpēc
- laŭe:
- ເປັນຫຍັງ
- litove:
- kodėl
- makedone:
- зошто
- malagase:
- antony
- malaje:
- mengapa
- malajalame:
- എന്തുകൊണ്ട്
- malte:
- għaliex
- maorie:
- he aha
- marate:
- का
- monge:
- yog vim li cas
- mongole:
- яагаад
- nederlande:
- waarom
- nepale:
- किन
- njanĝe:
- chifukwa
- okcidentfrise:
- wêrom
- panĝabe:
- ਇਸੇ
- paŝtue:
- ولې
- pole:
- 1. dlaczego, czemu, po co 2. dlaczego, czemu, po co
- portugale:
- Por que?
- ruande:
- kubera iki
- rumane:
- de ce
- ruse:
- почему, отчего, зачем
- samoe:
- aisea
- sinde:
- ڇو
- sinhale:
- ඇයි
- skotgaele:
- carson
- slovake:
- prečo
- slovene:
- zakaj
- somale:
- sababta
- ŝone:
- sei
- sote:
- ke hobane’ng ha
- sunde:
- kunaon
- svahile:
- kwa nini
- svede:
- varför
- taĝike:
- чаро
- taje:
- ทำไม
- tamile:
- ஏன்
- tatare:
- нигә
- telugue:
- ఎందుకు
- ukraine:
- чому
- urdue:
- کیوں
- uzbeke:
- nima uchun
- vjetname:
- lý do tại sao
- volapuke:
- 1. kikod 2. kikod
- zulue:
- kungani
kialo
- Kaŭzo: jen la kialo de tiu decido; en ĉi tiu kialo kuŝas ĉiuj aliaj; doni al iu evitkialojn; akvo minacas fariĝi kialo de konfliktoj [6]; foje iuj malabonas sen indiki kialon aŭ motivon [7]; loĝantoj de Sarajevo havas multajn bonajn kialojn por interesiĝi pri mondpolitiko nun [8];
6.
Monato, Evgeni Georgiev: La blua „oro“ ĉiam malsufiĉos
7. Monato, Stefan Maul: https://www.steloj.de/esperanto/monato2/006825.html
8. Monato, La fino de la mondo komenciĝas en Sarajevo, 93/10
7. Monato, Stefan Maul: https://www.steloj.de/esperanto/monato2/006825.html
8. Monato, La fino de la mondo komenciĝas en Sarajevo, 93/10
- afrikanse:
- rede
- albane:
- arsyeja
- amhare:
- ምክንያት
- arabe:
- سبب
- armene:
- պատճառ
- azerbajĝane:
- səbəb
- beloruse:
- прычына
- bengale:
- কারণ
- birme:
- အကွောငျးရငျး
- bosne:
- razlog
- ĉeĥe:
- důvod, motiv, příčina
- dane:
- årsag
- estone:
- põhjus
- eŭske:
- arrazoia
- filipine:
- dahilan
- france:
- raison, pourquoi (subst.)
- galege:
- razón
- germane:
- Grund
- guĝarate:
- કારણ
- haitie:
- rezon
- haŭse:
- dalilin
- hebree:
- סיבה, עילה
- hinde:
- कारण
- hispane:
- causa, motivo
- hungare:
- ok, (a) miért
- igbe:
- ihe
- indonezie:
- alasan
- irlande:
- chúis
- islande:
- ástæða
- japane:
- 理由
- jave:
- alesan
- jide:
- סיבה
- jorube:
- idi
- kanare:
- ಕಾರಣ
- kartvele:
- მიზეზი
- kazaĥe:
- себеп
- kimre:
- rheswm
- kirgize:
- акыл
- kmere:
- មូលហេតុ
- koree:
- 이유
- korsike:
- raghjoni
- kose:
- isizathu
- kroate:
- razlog
- kurde:
- semed
- latine:
- ideo
- latve:
- iemesls
- laŭe:
- ເຫດຜົນ
- litove:
- priežastis
- makedone:
- причина
- malagase:
- antony
- malaje:
- sebab
- malajalame:
- കാരണം
- malte:
- raġuni
- maorie:
- take
- marate:
- कारण
- monge:
- yog vim li cas
- mongole:
- шалтгаан нь
- nederlande:
- reden
- njanĝe:
- chifukwa
- okcidentfrise:
- reden
- panĝabe:
- ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ
- paŝtue:
- دلیل
- pole:
- powód, motyw, przyczyna
- portugale:
- causa, motivo
- ruande:
- impamvu
- rumane:
- temă, cauza
- ruse:
- причина
- samoe:
- mafuaaga
- sinde:
- سبب
- sinhale:
- හේතුව
- skotgaele:
- adhbhar
- slovake:
- dôvod, príčina
- slovene:
- razlog
- somale:
- sababta
- ŝone:
- chikonzero
- sote:
- lebaka la
- sunde:
- alesan
- svahile:
- sababu
- svede:
- skäl, orsak
- taĝike:
- сабаб
- taje:
- เหตุผล
- tamile:
- காரணம்
- tatare:
- сәбәп
- telugue:
- కారణం
- ukraine:
- Причина
- urdue:
- وجہ
- uzbeke:
- sabab
- vjetname:
- lý do
- zulue:
- isizathu
kialigi
- beloruse:
- растлумачыць , вытлумачыць
- ĉeĥe:
- zdůvodnit
- france:
- donner les raisons (de), expliquer (donner les raisons de), motiver (donner les raisons de)
- germane:
- begründen
- hebree:
- לנמק
- hispane:
- explicar, motivar
- hungare:
- megindokol, megokol
- pole:
- uzasadniać, dawać powód, dawać przyczynę, tłumaczyć, wyjaśniać, objaśniać
- ruse:
- объяснить
- slovake:
- zdôvodniť
senkiala
- Ne havanta kialon, ne havanta pravigon: vivi en angoro kun teruroj senkialaj [11]; senkiala timo [12]; senkiala alarmo [13]; la karmoprincipo […] certigas, ke nenio okazas senkiale [14].
11.
C. Piron:
Tien, 1997
12. Monato, Roberto Pigro: Ĝis la tero tremas, 2013
13. Monato, Roberto Pigro: Ĝis la tero tremas, 2013
14. Monato, Hokan Lundberg: Spirita scienco ĉu tio eblas?, 2005
12. Monato, Roberto Pigro: Ĝis la tero tremas, 2013
13. Monato, Roberto Pigro: Ĝis la tero tremas, 2013
14. Monato, Hokan Lundberg: Spirita scienco ĉu tio eblas?, 2005
- beloruse:
- беспрычынны, беспадстаўны
- france:
- injustifié (sans cause), irraisonné (sans justification)
- germane:
- grundlos, unbegründet
- pole:
- bezpodstawny
- portugale:
- imotivado, injustificado (sem motivo)
administraj notoj
pri
~:
La relativa senco mankas, ĉar ĝin transprenis "ĉar" aŭ "tial ke", sed nur ĝi povas kialigi la esprimon "kial ajn" (kial ajn vi venis al mi, tuj reiru hejmen!) [MB]