*ĝem/i

*ĝemi

(ntr)
1.
(iu) Esprimi malfeliĉan senton per plendaj, neparolaj voĉsonoj: la vundito mallaŭte ĝemis; suprenrigardinte al la ĉielo, li ĝemis [1]; ili ĝemis pro siaj turmentantoj [2]; kiam regas malvirtulo, la popolo ĝemas [3]; ĝemplori [4]; ĉiuj ĝemkrias, konsumiĝas per plorado [5]; najbaro ne ĝemas, kiam boto nin premas PrV .
2.
(figure) (io) Aŭdigi plendan delikatan bruon, similan al ĝemo: ĝemis la arbeto [6]; ĝi knaris kaj ĝemis tiom laŭte, ke certe tio estis aŭdebla ankoraŭ en la pli supraj etaĝoj [7]. VD:murmuri 1
angle:
groan, moan
beloruse:
стагнаць, вохкаць, цяжка ўздыхаць
ĉine:
2. 唏嘘 [xīxū], 感叹 [gǎntàn], 嚝 [hōng], 唧唧 [jíjí]
france:
bruire, gémir, émettre une plainte
germane:
1. stöhnen, ächzen 2. seufzen
hispane:
gemir
hungare:
nyög
indonezie:
1. mengerang, mengeluh, mengesah, merintih 2. mendesah, berdesah, bekertak
itale:
gemere
japane:
うめく, うなる, 嘆く [なげく]
katalune:
1. gemegar, sanglotar 2. xiuxiuejar, murmurar
nederlande:
zuchten, steunen (zuchten)
pole:
jęczeć, wzdychać, stękać
portugale:
1. gemer
ruse:
стонать, вздыхать
ukraine:
стогнати, охати, тяжко зітхати

ĝemo

Neparola voĉsono esprimanta malfeliĉon, doloron: aŭdi la ĝemon de malliberulo [8]; li forlasos min – ripetis Sara kun ĝemo [9]; aŭdiĝis en la nokto korŝirantaj ĝemoj; (figure) ĝemo de la melankolia pluvo tra la folioj.
angle:
groan, moan
beloruse:
стогн, енк, вохканьне
ĉine:
嗟叹 [jiētàn], 太息 [tàixí], 叹息 [tànxí], 唶 [jiè]
france:
gémissement, plainte
hispane:
gemido
hungare:
nyögés
indonezie:
erang, erangan, desah, desahan, keluh, keluhan, kesah, kesahan, kertak, kertakan, rintih, rintihan
itale:
gemito
japane:
うめき声 [うめきごえ], うなり
katalune:
sanglot, lament, clam
nederlande:
zucht
pole:
jęk, westchnięcie
portugale:
gemido
ruse:
стон, жалобный вздох
ukraine:
стогін, охання, жалібне зітхання

ĝemistino

Ploristino: Amaranta […] aŭskultis la ploradon de Úrsula, […] la ŝrikojn de la ĝemistinoj [10].
10. G. García Márquez, trad. F. de Diego: Cent Jaroj da Soleco, Fonto, 1992
beloruse:
плакальшчыца
france:
pleureuse
hispane:
plañidera
itale:
prefica, lamentatrice
katalune:
ploranera, ploracossos
latine:
praefica
nederlande:
klaagvrouw, rouwklaagster
ruse:
плакальщица

ekĝemi

(ntr)
1.
Mallonge ĝemi: tamen ŝi ne ekploris, ne ekkriis, eĉ ne ekĝemis Marta ; la virineto de maro ekĝemis kaj rigardis malĝoje sian fiŝan voston [11]; ekĝemis la malgranda Niko, vidante, kiel la tuta manĝaĵo malaperas [12].
2.
Suspiri: li apogis la kapon al la kadro de la fenestro kaj profunde ekĝemis [13].
angle:
2. sigh
beloruse:
застагнаць, заенчыць, уздыхнуць (цяжка, жаласьліва)
france:
2. soupirer (pousser un soupir), pousser un soupir
hungare:
2. felnyög
indonezie:
2. mendesah, menghela napas
itale:
1. gemere 2. sospirare
japane:
ため息をつく [ためいきをつく]
katalune:
1. emetre un gemec 2. sospirar
nederlande:
verzuchten
pole:
2. jęknąć, westchnąć, stęknąć
portugale:
2. suspirar
ruse:
1. застонать 2. вздохнуть

dolorĝemi

Ĝemi pro korpa doloro: la malsana patro dolorĝemas en la lito Marta .
angle:
groan with pain
beloruse:
стагнаць (ад болю)
ĉine:
悲叹 [bēitàn]
france:
gémir de douleur
indonezie:
mengerang kesakitan, merintih kesakitan
itale:
gemere (di dolore)
katalune:
queixar-se, gemegar de dolor
nederlande:
kermen
pole:
jęczeć z bólu
portugale:
gemer de dor
ruse:
стонать
ukraine:
стогнати від болю, скиглити

plorĝemi

(ntr)
Plori aŭdigante spasman bruon de gorĝo, pro grava doloro fizika aŭ morala: konsternitaj estas la plugistoj, plorĝemas la vinberkultivistoj […] pro la pereo de la rikolto [14]; la kripluloj ekstere plorĝemadis eĉ dum la dormado [15]; kun retenata plorĝemado ili foriris [16]; kriante, plorĝemante kiel armeo da senesperaj spiritoj [17].
angle:
sob
beloruse:
рыдаць, плакаць наўзрыд
france:
sangloter
hungare:
zokog
indonezie:
terisak, tersedu, tersedan, tersedu sedan
itale:
singhiozzare, singultare
japane:
むせび泣く [むせびなく], 泣きじゃくる [なきじゃくる]
katalune:
sanglotar
nederlande:
snikken
pole:
szlochać, łkać
portugale:
soluçar (choro)
ruse:
рыдать, плакать навзрыд
ukraine:
скиглити, схлипувати

sopirĝemi

Suspiri: ha! sopirĝemis sinjorino Szwejc, — oni ne devas havi tro multe da konfido al si mem Marta .
beloruse:
уздыхаць (сумна)
indonezie:
mendesah, menghela napas
itale:
sospirare
japane:
ため息をつく [ためいきをつく], 嘆息する [たんそくする]
katalune:
sospirar
pole:
wzdychać
ruse:
вздыхать (грустно, мечтательно), вздыхать (по чему-л.), томиться (по чему-л.)
ukraine:
зітхати

administraj notoj

~istino: Mankas dua fontindiko.
dolor~i: Mankas dua fontindiko.
sopir~i: Mankas dua fontindiko.