8central/o SPV

centralo

1.
TEL Komutejo, nodo en komunikada reto: en frua karikaturo oni bildigis lin kiel telegrafiston, kiu funkciigas Centran Oficejon en la formo de telegrafa centralo [1]. SUP:ŝaltcentraloVD:nabo2
2.
ELE Fabriko produktanta elektran energion (sin. elektrejo) aŭ varmon: oni ankoraŭ ne konstruis tiun centralon, kaj saviĝis valora apudrivera naturprotektita arbaro [2]; en la 70aj kaj 80aj jaroj la grandaj elektroproduktantoj konstruis nukleajn centralojn [3]; la katastrofo en la ĉernobila nuklea elektra centralo [4]; centraloj produktantaj elektron el […] vento [5]. PRT:generatoro
3.
(arkaismo) Centra oficejo: sindikata centralo; en 1933 Ĝenevo interkonsentis kun Parizo (centralo de la landaj societoj) pri kunfandiĝo [6];
Rim.: Laŭ BL: (en la senco de energi-produktejo) ankaŭ eblas diri energiejo; (en la senco de elektroproduktejo aŭ distribuejo) ankaŭ eblas diri elektroproduktejo , centra elektrejo; (en la senco de centra telefonejo) ankaŭ eblas diri centra telefonejo.
1. H. Tonkin: Esperanto inter la lingvoj: UEA en la dua jarcento, Esperanto, 2008:9
2. Walter Klag: Friedensreich Hundertwasser 1928 - 2000, Monato, 2000/07, p. 12
3. Roland Rotsaert: Verda nature, science, socie, Monato, 2000/08, p. 8
4. LAST: Fungoj litova eksportvaro, Monato, 2004/11, p. 13
5. Evgeni Georgiev: Ventelektrejoj en ofensivo, Monato, 2001/01, p. 21
6. La Ondo de Esperanto, 2001, №3
angle:
1. central, telephone exchange 2. power plant, power station, generating station 3. central office
beloruse:
1. вузел сувязі, тэлефонная станцыя 2. цэнтраль 3. штаб-кватэра (фірмы, арганізацыі), галоўны офіс
ĉeĥe:
centrála, výrobna energie, ústředna
ĉine:
1. 总机 [zǒngjī] 2. 发电站 [fādiànzhàn] 3. 中枢 [zhōngshū]
france:
1. centrale (téléphonie) 2. centrale (énergie) 3. centrale
germane:
1. Zentrale 2. Kraftwerk 3. Zentrale
hebree:
מרכזיה
hispane:
central
hungare:
1. központ (centrálé), centrálé 2. erőmű 3. központ (székhely)
itale:
centrale
japane:
中央施設 [ちゅうおうしせつ], 本部 [ほんぶ], 発電所 [はつでんしょ], 電話交換局 [でんわこうかんきょく]
katalune:
central sindikata ~o: central sindical.
nederlande:
centrale
pole:
1. centrala telefoniczna 3. centrala, kwatera główna
portugale:
central
ruse:
1. узел связи, телефонная станция 2. централь 3. штаб-квартира (организации)
slovake:
centrála, ústredňa
ukraine:
централь

akvocentralo, akvoenergia centralo, hidroelektra centralo

Centralo2, en kiu oni uzas akvogeneratorojn por produkti elektron: estis konstruitaj pluraj akvocentraloj sur la rivero Drin [7]; la akvoenergiaj centraloj, kiuj dependas de akvo, havos gravajn problemojn [8]; grandaj akvobaraĵoj por funkciigi hidroelektrajn centralojn estas malŝatataj de mediprotektantoj pro siaj kromefikoj [9].
7. Bardhyl Selimi: Energia debato, Monato, 2008/01, p. 13
8. Evgeni Georgiev: Temperaturleviĝo en Tirolo, Monato, 2008/12, p. 25
9. Roland Rotsaert: Ĉu biokarburaĵoj helpas aŭ malhelpas?, Monato, 2007/12, p. 16
beloruse:
гідраэлектрастанцыя, ГЭС
ĉine:
水电站 [shuǐdiànzhàn], 水力发电厂 [shuǐlìfādiànchǎng], 水力发电站 [shuǐlìfādiànzhàn]
france:
centrale hydroélectrique
germane:
Wasserkraftwerk
japane:
水力発電所 [すいりょくはつでんしょ]

atomcentralo, nuklea centralo

ELE Elektrocentralo produktanta elektron per kernenergia reakcio: dum la tridekjara ekzisto de atomcentraloj oni ne ankoraŭ decidis en Svisio pri la definitiva stokado de la nukleaj rubaĵoj [10]; Litovio akceptis la devon fermi sian nuklean centralon en Ignalina, kie funkciis du Ĉernobil-tipaj reaktoroj [11]; la […] venta energio instalita en Hispanio superis en novembro unuafoje tiun de la sep atomcentraloj [12].
10. Riŝo: Atomcentraloj en Svisio, 2011-04-13
11. last: Litovio volas resti nukle-energia ŝtato, Monato, 2006/01, p. 15
12. Hektor Alos i Font: Venta energio superas la atoman, Monato, 2005/04, p. 21
beloruse:
атамная электрастанцыя, АЭС
ĉeĥe:
atomová elektrárna
ĉine:
核电站 [hédiànzhàn], 核电厂 [hédiànchǎng], 核发电厂 [héfādiànchǎng], 核能发电站 [hénéngfādiànzhàn]
france:
centrale nucléaire
germane:
Atomkraftwerk, Kernkraftwerk
hispane:
central nuclear
indonezie:
PLTN
itale:
centrale nucleare
japane:
原子力発電所 [げんしりょくはつでんしょ]
nederlande:
atoomcentrale
ruse:
атомная электростанция
slovake:
atómová elektráreň
ukraine:
атомна електростанція

biomasa centralo

Centralo2, kiu produktas varmon (kaj eventuale elektron) per bruligo aŭ gasigo de organikaj restaĵoj: ili liveras segaĵ-lignopecetojn al biomasa centralo kaj kompense ricevas varmon kaj elektron [13]; ili estas provizataj per varma akvo, kiu fluas rekte el la biomasa centralo [14].
13. Walter Klag: Novtipa ekologia turismo, Monato, 2012/06, p. 14
14. Walter Klag: Novtipa ekologia turismo, Monato, 2012/06, p. 14
beloruse:
біямасавая электрастанцыя
france:
centrale à biomasse
germane:
Biomassekraftwerk

elektrocentralo

ELE Centralo2 produktanta elektron; elektrejo: venenis la rilatojn la elektro-centralo sur la rivero Danubo: slovakoj, malgraŭ hungaraj protestoj, deflankigis la riveron por produkti elektron [15]; ĉiujare centmiloj da homoj mortas pro la uzo de karbo kiel fuelo por elektrocentraloj [16].
15. Karlo Juhász: Nubo super Danubo, Monato, 2007/12, p. 9
16. Cindy: Elektraj nazioj, Mondogazeto, 2013-09-30
beloruse:
электрастанцыя
ĉine:
发电站 [fādiànzhàn]
france:
centrale électrique
germane:
Kraftwerk
japane:
発電所 [はつでんしょ]
katalune:
central elèctrica
pole:
elektrownia

karbocentralo

ELE Elektrocentralo produktanta elektron per bruligo de karbo: rubgaso el karbocentraloj [17].
17. A. Oberndorfer: Verdigo de dezertoj kontraŭ klimata ŝanĝo, Esperanta Retradio, 2013-08-14
beloruse:
вугальная электрастанцыя
ĉine:
火力发电 [huǒlìfādiàn]
france:
centrale à charbon
germane:
Kohlekraftwerk
japane:
石炭火力発電所 [せきたんかりょくはつでんしょ]

ŝaltcentralo

Centralo1, el kiu oni reguligas provizreton de elektro, akvo, komunikado, trafiko ks: atako kontraŭ la elektronikaj ŝaltcentraloj de ŝtato [18].
18. Stefan Maul: Interreto ― Militado sen bataliloj, Monato, 2001/01, p. 6
beloruse:
цэнтральны дыспэтчарскі пост
ĉine:
控制中心 [kòngzhìzhōngxīn]
germane:
Schaltzentrale, Stellwerk

taksicentralo

TRA Ŝaltcentralo kiu akceptas mendojn por taksioj kaj disponigas ilin: se bezonata, altelefonu taksicentralon: 05 (…) [19].
19. -: 64-a BARO, Verda Krokodilo, 2024-10-21
beloruse:
дыспэтчарская служба таксі
france:
centrale de réservation de taxis

telefoncentralo

TEL Centralo1 kiu interkonektas lineojn de telefonantoj: nun li laboras ie en poŝtoficejo aŭ telefoncentralo [20]; ankoraŭ iuj regionoj (eĉ urboj) estas senigitaj de fiksaj telefonoj pro nefunkciado de la tieaj malnovaj telefoncentraloj ŝtataj [21].
20. I. Nemere: Sur Kampo Granita, 1983
21. Monato, Bardhyl Selimi: Sendrata telefonado regata de monopolistoj, 2006
beloruse:
тэлефонная станцыя
france:
central téléphonique

varmocentralo, hejta centralo

Centralo2 kiu provizas varmon por hejtado aŭ aliaj uzoj, ofte kiel flankprodukton de elektroproduktado aŭ ĥemia procezo: konstruiĝos pli da domoj [kaj] komuna hejta centralo [22]; danke al subtera magmo troviĝas […] varmo- kaj energio-fontoj por tervarmaj centraloj [23].
22. Garvan Makaj: Nova ekologia vilaĝo, Monato, 2009/06, p. 19
23. Isikawa Takasi: Kiam tremetoj fariĝas tremegoj, Monato, 2015/05, p. 18
beloruse:
цеплацэнтраль
ĉine:
热电站 [rèdiànzhàn]
germane:
Fernwärmekraftwerk, Heizkraftwerk
katalune:
central tèrmica
pole:
ciepłownia
ruse:
теплоцентраль

administraj notoj

pri ~o 3.: 
      PIV havas alian difinon, kaj la tuta senco ŝajnas arkaika
      aŭ nacilingva.
      [Sergio]