gren/o

^*greno ↝

1. ↝: Kulturata vegetaĵo el familio poacoj, kies amelriĉaj semoj estas mueleblaj je faruno (tritiko, aveno, maizo, rizo kc): grenoj: tritiko, sekalo, hordeo, aveno, rizo, maizo, poligono, spelto, milio k. t. p. en iliaj prilaboraĵoj en formo de faruno, grio, makaronoj, vermiĉeloj, pano, bakaĵo kaj farunaĵo de diversaj specoj ^FK; konsumi sian grenon antaŭ ĝia maturiĝo (antaŭelspezi estontajn enspezojn) ^PrV; eliros fajro kaj […] ekstermos garbojn aŭ starantan grenon [1]; sunbruligita greno antaŭ la spikiĝo [2]; sur ĉiuj kampoj ĉirkaŭe kreskis greno, sekalo, hordeo kaj aveno [3]; sur la kampo ondiĝadis la greno simile al moviĝanta maro [4]; [tie] troviĝis granda grenkampo, sed la greno jam de longe estis fortranĉita, nur la nudaj sekaj stoploj elstaris [5]. pajlo
Rim.: Greno estas termino agrokultura kaj ekonomia; pli ĝenerale similajn vegetaĵojn (ankaŭ sovaĝajn aŭ nekulturatajn) oni iam nomas cerealoj.
2. ↝: Ŝutebla amaso da semoj de tiuj vegetaĵoj, grajnoj: kia greno, tia pano ^PrV; li kolektis la tutan grenon de la sep jaroj [6]; vi manĝos grenon malnovan pasintjaran [7]; treni sakojn da greno en la muelejon [8]; en la kortoj, antaŭ la domoj, sur plej eta disponebla spaco, la draŝita greno estas disĵetita por ke ĝi sekiĝu [9].

1. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 22:6
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, II. Reĝoj 19:26
3. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Poligono
4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Sambuka virineto
5. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Elinjo-fingreto
6. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 41:48
7. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Levidoj 26:10
8. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, La vivolongo
9. Monato, S. Maul: Laŭ ritmo de la rizejoj

angle:: grain
beloruse:: 1. збожжавая расьліна, збожжа, збажына 2. збожжа, зерне, хлеб
ĉeĥe:: obilí, osev, osivo, zrní
france:: céréale, grain (récolte de céréales)
germane:: Getreide, Korn
hispane:: cereal, grano (parte comestible del ceral)
hungare:: gabona
katalune:: 1. cereal 2. gra
nederlande:: graan
perse:: غله، دانه (غلات)
portugale:: cereal
ruse:: 1. хлеба, зерновые, зерновая культура 2. хлеб (собирательно), зерно (собирательно)
slovake:: obilie (chlebové)

: Parto de domo, kie oni konservas draŝitan grenon: mi disbatos miajn grenejojn kaj konstruos pli grandajn, kaj tie mi amasigos mian grenon [11]; niaj grenejoj estas plenaj, enhavas sufiĉe da greno de ĉiu speco [12]; pli bona estas hordeo en la grenejo, ol oro en la dezerto [13]. draŝejo

10. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Universala Vortaro, gren'ej'
11. La Nova Testamento, Luko 12:18
12. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 144:13
13. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro V

: Tio, kio restas de la spikoj post la draŝado (krom la greno): li elpurigos sian draŝejon, kaj li kolektos sian tritikon en la grenejon, sed la grenventumaĵon li bruligos per fajro [14]; ili estu kiel pajlero antaŭ vento, kaj kiel grenventumaĵo, kiun forportas ventego [15]; la tago forflugas kiel grenventumaĵo [16].

14. La Nova Testamento, Mateo 3:12
15. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Ijob 21:18
16. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Cefanja 2:2

angle:: chaffe
france:: balle
germane:: Spreu la tago forflugas kiel ~ventumaĵo: der Tag vergeht wie im Flug
perse:: سبوس