*glu/i

*glui

(tr)
1.
(iu) Fiksi per gluilo: ŝi ĉirkaŭtranĉis unu post la alia ĉiujn presajn literojn […] kaj ilin gluis sur la paperfolio […] tia, ke ili faru vortojn ChL ; [li] rulis cigaredon […], gluis ĝin per la lango, iom ĝin suĉis kaj ekfumis ; gluu afiŝon sur tiun fenestron KrM . VD:mastiki, luti
2.
(io) Fiksi kiel gluilo: la pluvo gluis la buklojn de liaj longaj haroj en ŝnurojn IKr ; mielo […] povas ja glui, ĝi sendube estas gluilo LGA ; ŝajnis al ŝi, ke ŝin tuŝas io gluanta kaj malvarma KPr ; gluitaj estas iliaj okuloj, por ke ili ne vidu [1].
angle:
1. glue
beloruse:
 клеіць
ĉeĥe:
 klížit, lepit
france:
1. coller (tr. dir.)
germane:
 kleben 1. leimen, heften
greke:
1. κολλάω ή κολλώ
hispane:
1. pegar
hungare:
1. enyvez, ragaszt
indonezie:
1. mengelem
nederlande:
1. plakken (ov.), kleven (ov.)
pole:
1. kleić
portugale:
 colar, grudar
ruse:
 клеить
slovake:
 lepiť
turke:
1. yapıştırmak
ukraine:
 клеїти

gluo

1.
Gluilo: aldoninte al tiu ĉi miksaĵo pli da ovoblanko aŭ da gluo solvita en nafto, por ĝin pli maldensigi, oni povas ĝin uzi por laki vazojn kaj diversajn objektojn FK ; ne metu gluon sur la fenestron, metu ĝin sur la dorson de la afiŝo KrM ; la majstro bezonis duonsitelon da gluo, kiun li uzis por alfiksi […] plandumojn [2]. VD:adheri
2.
Kunigo per gluilo: interna marĝeno iomete tro mallarĝa, por facile legi la tekston, sen damaĝi la gluon kuntenantan la paĝojn [3].
VD:glubendo, glubildo, glumarko
2. Monato, Laimius Stražnickas: Estiĝi la plej alta, 2006
3. Monato, Donald Broadribb: Majstra verko de aŭtoro preskaŭ nekonata, 2007
beloruse:
 клей
ĉeĥe:
 klíh, lepidlo
france:
 colle (adhésif)
germane:
 Leim, Klebstoff, Klebebindung 2. Leimung, Klebung
hispane:
 pegamento
hungare:
 enyv, ragasztó
indonezie:
 lem
nederlande:
 lijm
pole:
 klej
portugale:
 cola
ruse:
 клей
slovake:
 lepidlo
ukraine:
 клей

gluiĝi

1.
Fiksiĝi per glua substanco: la lango gluiĝis al la palato IKr ; lia vizaĝo paliĝis, la haroj gluiĝis de l’ ŝvito IKr ; [jen] vi uzas ne iun mirindan paton, al kiu nenio povas gluiĝi, sed la ordinaran, kiu emas kuniĝi kun ajna fritataĵo poreterne [4].
2.
Fiksiĝi forte kvazaŭ per gluilo: la akvo ŝprucis el sub liaj nudaj piedoj, la flava vesto gluiĝis al lia maljuna malgrasa korpo IKr ; la oro gluiĝis al ŝi kaj kovris ŝin tutan [5]; ĉe vojkurbiĝoj [en] plena rapideco […] ni preskaŭ gluiĝis al la sidlokoj pro la centrifuga forto VaK ; ŝiaj okuloj gluiĝis sur la besto, La leono subite antaŭenmoviĝis KrM ; la a-finaĵo laŭsence gluiĝas ne senpere al la verba radiko [6].
VD:adheri, koheri
4. Je. Katajeva: Recepto de legomaj benjetoj, Vegetarismo: komforto sen perforto
5. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, La maljunulino Holle
6. La vortfarado en Esperanto, Aktoj de la Akademio, 1963–1967 (Oficiala Bulteno de la Akademio de Esperanto, n-ro 9)
beloruse:
 клеіцца, прыклейвацца
germane:
 ankleben, sich heften (an etwas)
ruse:
 приклеиться
ukraine:
 приклеюватися

gluaĵo

1.
Gluilo: minimume 600 kg da gluaĵo kaj 50 kg da farboj necesis entute por la jaĥto [7]; (figure) la memoro estas gluaĵo, kiu kuntenas nian estadon [8].
2.
Glua substanco: miaj ŝuoj estis plenaj de la ruĝa gluaĵo [9].
3.
Bildeto kun gluilo dorsflanke, kiun oni povas ie alglui, i.a. poŝtmarko, glubildo: ŝi gaje malfermis la libron kaj ne povis ne rimarki la belan gluaĵon en ĝi: ekslibriso kun papilio [10]; memgluaĵo […], ekzemple, glubildoj en via aŭto [11].
7. Jean-Yves SANTERRE: Persistemo donis plezuron!Monato
8. Hjalmar Söderberg, tr. Sten Johansson: Gärda, Skövde: Al-fab-et-o, 1995
9. Jenő Rejtő, tr. László Balázs: La antaŭenŝovita garnizono
10. Monato, Lode Van de Velde: Ekslibriso, 2010
11. Monato, Sergeo Dereviannykh: Kiu instigas nin al farado, kiel plej multe faras, 2004
angle:
3. sticker
beloruse:
1. клей 2. клейкая маса 3. налепка, стыкер
france:
3. autocollant
germane:
1. Kleber, Klebstoff 3. Aufkleber
ruse:
2. клейкая масса
ukraine:
 клей

gluilo

Duonlikva ŝmiraĵo, kiu sekiĝante firme kunigas kunmetitajn objektojn: la saketo estas fiksata sur la plandoj per gluilo por 8–12 horoj tage aŭ nokte [12]; la fadenoj (de araneaĵo) ne enhavas gluilon, sed la insektoj kaptiĝas per siaj haroj en la implikita strukturo [13]; rekapti la marĝenigitajn junulojn kiuj snufas gluilon [14]. SUB:gluteno, iĥtiokolo, mucilago, muko, rezino
12. Arbotrezoro
13. Tr. Leo De Cooman: Araneo
14. Jacques DENIS: La sono de la Brazilo de „Lula“, Le Monde diplomatique, Decembro 2003
beloruse:
 клей
france:
 colle (adhésif)
germane:
 Leim, Klebstoff
hispane:
 pegamento
hungare:
 enyv, ragasztó
indonezie:
 lem
nederlande:
 lijm
pole:
 klej
portugale:
 cola
ruse:
 клей
turke:
 tutkal

alglui

(tr)
Glui objekton al pli granda: [li] elŝiris el la subŝtofo de sia malnova jako ruĝan ĉifonon, eltranĉis el ĝi dentvican kokan kreston kaj algluis ĝin al la birdo sur la kapo [15]; oni ĝin plenigis per bona, belega vino, […] kaj oni algluis al ĝi paperon kun la surskribo: unuaranga kvalito [16]; li ŝmiris la fundon de la mezurilo per gudro, por ke el tio, kio estos mezurata, io restu algluita [17]; al pec’ pecon algluas, kiu neston konstrua PrV .
beloruse:
 прыклеіць
ĉeĥe:
 nalepit, přilepit
france:
 coller (tr. dir.)
germane:
 aufkleben, ankleben, anheften
hungare:
 ráragaszt
nederlande:
 opplakken
pole:
 nakleić
portugale:
 colar, grudar
ruse:
 приклеить
slovake:
 nalepiť
ukraine:
 приклеювати, приліплювати

algluiĝi

1.
Forte aliĝi, kuniĝi per glu substanco kun alia objekto: la tuta ŝtuparo estis ŝmirita per peĉo […] ŝia maldekstra ŝuo algluiĝis kaj restis sur la ŝtupo [18]; la lango de Joĉjo algluiĝis pro soifo al la palato [19]; la rezino fluis kvazaŭ maldensa suko kaj algluiĝis al la manoj kaj la manoj siavice algluiĝis al la tenilo de l’ hakilo Tor ; la kampa tero algluiĝas al la plandoj HsT . VD:alforĝi, alligiĝi, alfiksiĝi, alfirmiĝi, alkroĉiĝi.
2.
(figure) Fiksii kun alia objekto kvazaŭ per gluilo: la infano ĉirkaŭprenis per siaj manetoj la kolon de la patro kaj algluiĝis al lia brusto, gaje krietante FK ; fine ĉiu homo ricevos la rajton kaj la eblon algluiĝi per sia tuta koro al tiu peco da tero, kiu lin naskis [20]; algluiĝis lia animo al Dina […] kaj li ekamis la junulinon [21]; ŝiaj okuloj, kiuj tuj de la sojlo renkontis la vizaĝon de la libristo kaj kvazaŭ algluiĝis al ĝi Marta ; insulto ne algluiĝas PrV .
beloruse:
 прыклеіцца
france:
 coller (s'attacher à), s'attacher, se coller
germane:
 anhaften, festkleben (bleiben), haften (an etwas), sich heften an
hungare:
 ráragad, odatapad, megtapad
nederlande:
 plakken (onov.), kleven (onov.)
pole:
 lgnąć
portugale:
 juntar-se, grudar-se, colar-se
ruse:
 приклеиться, прилепиться
turke:
 yapışmak
ukraine:
 приклеюватися, приліплюватися, прилипати

ĉirkaŭglui

(tr)
Alglui ion al la ĉirkaŭo de: alta barilo, ĉirkaŭgluita per cirkaj afiŝoj [22]; kovrita de akvogutoj […ŝi] ĵetas sin sur herbon apud mi, tuta malseka, ĉirkaŭgluita per la kostumo [23]; (figure) la tabletoj estas dense ĉirkaŭgluitaj de laborista kaj kamparana junularo [24]; vidiĝis […] malproksime, la montaĵoj, ĉirkaŭgluitaj per domoj QuV .
22. Грин Александр: La mondo brilanta
23. V. Varankin: Metropoliteno, ĉap. 4
24. V. Varankin: Metropoliteno, ĉap. 5
beloruse:
 абклейваць
germane:
 bekleben, umkleben
pole:
 okleić

kunglui

(tr)
1.
Glui kune du objektojn: nia domo estis kungluita el argilo [25]; ia maŝino […] ĉirkaŭpasis laŭ la randoj de la vestoj kaj kungluis ilin VaK ; per facila manipulado li kungluis preskaŭ ĵongle pecojn de porcelano kaj fajenco KrM ; matene la okuloj estas iom kungluitaj FK ; [tiuj nestoj] konsistas el kungluitaj pecetoj da ligno FK ; ricevinte specon de nedensa pasto, ŝmiri per ĝi la randojn, kiujn oni volas kunglui, kunpremi ilin forte kaj lasi tiel en la daŭro de 48 horoj FK ; sur la areno aperis aro da homoj, por disrasti ankoraŭ tie kaj ie sablobulojn, kungluitajn per koagulinta sango QuV ; oni vidis vizaĝojn palajn, teruritajn, […] kun torentoj da ŝvito sur la fruntoj kaj kungluitaj haroj QuV ; kungluiĝemo (kunteniĝemo).
2.
(figure) Kunteni: disvolviĝis apenaŭ kungluita, preskaŭ sensenca akto Metrop ; esperanto baziĝas sur la principo kunglui erojn por vortformi BonaLingvo ; la haveblaj faktoj ĉiam estas kungluitaj per densa tavolo da fantazio [26].
SUB:aglutiniVD:aglomeri, koaguli, kunfandi
25. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Ligo de amikeco
26. Anna Löwenstein: La ŝtona urbo
beloruse:
 склеіць
ĉeĥe:
 slepit
france:
 coller (ensemble), maintenir ensemble kun~iĝemo: cohésion.
germane:
 zusammenkleben, verleimen, verkleben kun~iĝemo: Kohäsion.
hungare:
 összeragaszt kun~iĝemo: kohézió, összetartás.
nederlande:
 samenkleven (ov.) kun~iĝemo: cohesie.
pole:
 skleić kun~iĝemo: kleistość.
ruse:
 склеить, слепить
slovake:
 zlepiť
ukraine:
 склеювати, зліплювати

malglui

(tr)
Disigi du kungluitajn objektojn: estas ja konate, ke la poŝtistoj kapablas malglui ĉian ajn koverton [27]; pene Ha-Nocri malgluis la palpebrojn kaj rigardis malsupren [28]. [por] forigi maĉgumon de sur plandumo […] metu la ŝuon nelonge en frostujon kaj pro la malalta temperaturo eĉ la plej obstina gumo malgluiĝos [29].
27. Karel ĈAPEK, tr. Miloŝ LUKAŜ: Ŝtelita kakto, La nica literatura revuo, 3:2
28. Mihail Bulgakov, trad. Sergio Pokrovskij: La majstro kaj Margarita, ĉap. 16a
29. Monato, Roberto Pigro: Konsiloj avinaj kaj neavinaj, 2011
beloruse:
 адклеіць
ĉeĥe:
 odlepit
france:
 décoller (enlever la colle)
germane:
 trennen
hispane:
 despegar
hungare:
 szészed (ragasztottat), szétválaszt (ragasztottat)
nederlande:
 losweken
pole:
 rozkleić
portugale:
 descolar
ruse:
 отклеить, расклеить, разлепить
slovake:
 odlepiť
ukraine:
 відклеювати, відліплювати, відривати

administraj notoj

~i: Mankas verkindiko en fonto.
~aĵo: Mankas verkindiko en fonto.
~ilo: Mankas verkindiko en fonto.