*pionir/o

*pioniro

1.
MIL Soldato pretiganta pontojn, vojojn, tranĉeojn kaj ceterajn.
2.
Iu komencanta novan aferon, pretiganta la vojon al novaĵoj: dediĉi sin al pionireco [1]; tiu batalo kontraŭ eksdataj ideoj estis la amara sperto de ĉiu pioniro, de kiam la historio komenciĝis [2]; Estonio estas pioniro en la uzado de Interreto por oficialaj celoj [3].
a)
Koloniano plugebliganta novan, senkulturan teron.
b)
ESP Iu el la unuaj konigantoj de la lingvo internacia en sia lando aŭ medio: la unuaj aktivaj pioniroj estis ĉirkaŭ 1909 Luŝi-ŝin en Shanghai kaj W. K. Hsu en Kanton [4]; mi […] volonte akceptis la taskon recenzi la romanon de Ivano Ŝirjaev „Sen titolo“ pri la lernojaro 1897/1898 el la junaĝo de Esperanto-pioniro [5]; vidu, dank’ al niaj junaj pioniroj mi nun povas fari tiun ĉi paroladon esperante [6].
VD:avangardo, apostolo, propagandisto, misiisto
3.
Junpioniro: pioniro kun ruĝa koltuko ekstaris ĉe la lernejo-pordo kaj tre false ekkantis ian pioniran kanton himnecan [7].
beloruse:
1. сапёр 2.a піянэр, першапраходзец, першапраходца 2. піянэр, першапраходзец, першапраходца
ĉeĥe:
pionýr, průkopník, průkopník, ženista
ĉine:
刀鋒邊緣 [dāofēngbiānyuán], 刀锋边缘 [dāofēngbiānyuán]
france:
défricheur (subst.), pionnier (subst.)
germane:
Pionier 2. Wegbereiter
hungare:
1. utász 2.a úttörő 2. úttörő
itale:
1. geniere 2. pioniere
japane:
開拓者 [かいたくしゃ], パイオニア [ぱいおにあ], 先駆者 [せんくしゃ], 草分け [くさわけ], 工兵 [こうへい], ピオネール
nederlande:
pionier, baanbreker
pole:
pionier
portugale:
1. sapador, bandeirante 2.a pioneiro, desbravador 2. pioneiro, precursor
rumane:
pionier, deschizător
ruse:
1. сапёр 2.a первопроходец 2. первопроходец, пионер
slovake:
pionier, priekopník, ženista
taje:
2. ผู้บุกเบิก
ukraine:
піонер, сапер

pionira

1.
Prepara, komenca en nova afero: pionira kontraŭ-milita romano [8]; la pionira faro de Bismarck efikis, ke hodiaŭ en [multaj] ŝtatoj pli-malpli bone funkcias tia sociala asekuro [9]; pionira inĝeniero pri artefaritaj insuloj [10]; se ni iam havos novajn kursojn, ili funkcios surbaze de via pionira laboro [11].
2.
BOT Kiu ekkreskas inter unuaj sur nova grundo: frambo ĉe ni […] estas pionira planto en arbaroj [12].
8. Monato, Stefan MacGill: Ruzo en rifuzo, 2006
9. Monato, Stefan Maul: Fendita nacio, 2009
10. La Ondo de Esperanto, 2004, № 3 (113)
11. D. Ederveen: Malferma letero, soc.culture.esperanto, 1993-05-14
12. -: Planto de la semajno 30: frambo, Norda naturo, 2010-07-24
beloruse:
піянэрскі, першапраходніцкі
ĉeĥe:
pionýrský, ženijní
france:
pionnier (adj.)
germane:
Pionier-
itale:
pionieristico
japane:
先駆的な [せんくてきな], 草分け的な [くさわけてきな]
nederlande:
baanbrekend
pole:
pionierski
rumane:
pionierat
slovake:
priekopnícky, ženijný
ukraine:
піонерський, саперний

pioniri

Esti pionira, iniciati novan aferon: Edmond Privat […] pioniris pri popolklerigo kaj kooperativismo [13]; astronomio, teknologio kaj presarto de Song-dinastio pioniris en la mondo [14]. VD:anticipi
13. Marjorie Boulton: Ne nur leteroj de plum-amikoj, esperanta poezio: mirakla rikolto
14. Zheng Xiang: Ĉinaj dinastioj, El popola Ĉinio, [vidita en 2006]
beloruse:
пачынаць (нешта новае), быць піянэрам, быць першапраходцам
ĉine:
创业 [chuàngyè], 創業 [chuàngyè], 开道 [kāidào], 開道 [kāidào]
france:
défricher (fig.)
germane:
den Weg bereiten
japane:
率先する [そっせんする], 道を切り開く [みちをきりひらく], 他に先駆ける [たにさきがける]
nederlande:
innoveren, voortrekken
pole:
pionierem być, być w czołówce (przen.)
rumane:
fi un pionier, fii in frunte
taje:
บุกเบิก

junpioniro

HIS
(20a jc) Ano de iu el diversnaciaj skoltaj organizaĵoj en socialismaj komunismaj landoj: la herbejo estis verda, […] iu disĵetis sur ĝi blankajn tendojn kaj ĉirkaŭ du dekoj da junpioniroj piedpilkludis ĉi tie Metrop ; junpioniroj plenumas glorkantojn pri la laboro, Stalin svingas sian pipon kaj faras tedajn paroladojn [15].
ĉine:
少先队员 [shàoxiānduìyuán], 少先隊員 [shàoxiānduìyuán]
germane:
Jungpionier

administraj notoj