*sav/i

savi

(tr)
1.
Liberigi iun el morta aŭ grava danĝero: longa konsidero savas de sufero PrV ; kiu sin gardas, tiu sin savas PrV ; dronanto domon proponas, savito eĉ brikon ne donas PrV ; Li savu de morto ilian animon [1]; prudento vin gardos […] por savi vin de fremda […] edzino [2]; savu min de ĉia mizero [3]; [Li] savis vin el la manoj de la Egiptoj [4]; aliros la edzino […], por savi sian edzon el la mano de lia batanto [5]; savu nin kontraŭ liaj manoj [6]; [li] savis sin (forkurante) sur ĉevalo [7]; sur la monton savu vin (forkuru), por ke vi ne pereu [8].
2.
Gardi ion de difekto aŭ pereo: ĉio, kio restis savita […] kontraŭ la hajlo [9]; dank' al tio la entrepreno povis esti savata el absoluta malsukceso; la manovro […] savis la situacion [10]; savi (konservi netuŝita) la dignon; savi sian animon (certigi al si postmortan feliĉon); savi la honoron de la familio [11]; telefona konsultado pri savi perditan leteron en la komputilo de mia avino [12]. VD:konservi1, protekti2, gardi1.a
afrikanse:
red
albane:
ruani
amhare:
አስቀምጥ
angle:
save, rescue
arabe:
حفظ
armene:
պահել
azerbajĝane:
yadda saxla
beloruse:
ратаваць, выратаваць, захаваць
bengale:
সংরক্ষণ
birme:
ကယ်ဆယ်
bosne:
spasiti
ĉeĥe:
uchovat, uložit, vkládat, zapsat do paměti
ĉine:
挽救 [wǎnjiù], 捄 [jiù], 營救 [yíngjiù], 营救 [yíngjiù], 抢救 [qiǎngjiù], 搶救 [qiǎngjiù], 解救 [jiějiù], 救命 [jiùmìng]
dane:
spare
estone:
säästa
eŭske:
salbatu
filipine:
i-save ang
france:
sauver 2. préserver, sauvegarder
galege:
gardar
germane:
retten
guĝarate:
સેવ
haitie:
sove
haŭse:
ajiye
hinde:
बचा
hispane:
salvar
hungare:
megment
igbe:
azọpụta
irlande:
shábháil
islande:
vista
itale:
salvare
japane:
保存 [ほぞん]
jave:
nyimpen
jide:
ראַטעווען
jorube:
fi
kanare:
ಉಳಿಸಲು
kartvele:
გადარჩენა
katalune:
salvar
kazaĥe:
құтқару
kimre:
arbed
kirgize:
куткаруу
kmere:
រក្សាទុក
koree:
저장
korsike:
sarvari
kose:
gcina
kroate:
spasiti
kurde:
rizgarkirin
latine:
salvum
latve:
glābt
laŭe:
ຊ່ວຍປະຢັດ
litove:
išsaugoti
makedone:
спаси
malagase:
afa
malaje:
menyelamatkan
malajalame:
അല്ലാതെ
malte:
jiffranka
maorie:
whakaora
marate:
जतन
monge:
txuag
mongole:
хадгалах
nederlande:
redden
nepale:
बचत
njanĝe:
kupulumutsa
okcidentfrise:
rêde
panĝabe:
ਨੂੰ ਬਚਾ
paŝtue:
وژغوري
pole:
ratować 1. ratować, wybawiać, ocalać, zbawiać 2. ratować, ocalać
portugale:
salvar
ruande:
kuzigama
ruse:
спасать, спасти
samoe:
faʻaola
sinde:
محفوظ
sinhale:
බේරා
skotgaele:
sàbhail
slovake:
uložiť, zapísať do pamäte
slovene:
shranite
somale:
badbaadin
ŝone:
kunze
sote:
pholosa
sunde:
nyalametkeun
svahile:
kuokoa
taĝike:
наҷот
taje:
บันทึก
tamile:
காப்பாற்ற
tatare:
саклагыз
telugue:
సేవ్
tibete:
སྐྱོབ་པ་
ukraine:
економити
urdue:
کو بچانے کے
uzbeke:
saqlash
vjetname:
lưu
volapuke:
savön
zulue:
ukusindisa

savo

1.
Liberigo el grava danĝero: al sklavo mon' ne estas savo ‐ li ĉiam restas sklavo PrV ; ne ekzistas savo kontraŭ malbona virino PrV ; la savo de judaj tombejoj en Eŭropo [13]; la savo de konkuranto [14]; savokuracisto [15]; savboato [16]; ĉiu banejo devas nepre disponi pri savringo kaj ĵetebla savŝnurego [17].
2.
Postmorta eterna feliĉo: proklamu de tago al tago Lian savon [18]; la universala savo farita de Kristo [19]. VD:tabulo, savarmeo.
13. Jiři Patera: La mezepokaj judaj mortintoj fine trankvilaj, Monato, 2001/01, p. 14
14. Roland Rotsaert: Vindozo kaj Linukso interproksimiĝas, Monato, 2000/12, p. 17
15. Stefan Maul: Trompitaj dizertintoj, Monato, 2000/12, p. 9
16. Monato, Christian Bertin: Reĝino de la maroj, 2004
17. Monato, Saliko: Vintra banado, 2009
18. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Kroniko 16:23
19. Antonio Capello: Antisemitismo kaj antijudismo, Monato, 2001/02, p. 4
beloruse:
ратунак, паратунак
ĉeĥe:
osvobození, spása, záchrana
ĉine:
救援队 [jiùyuánduì], 救援隊 [jiùyuánduì], 救援力量 [jiùyuánlìliang], 援救 [yuánjiù], 營救 [yíngjiù], 营救 [yíngjiù]
france:
salut
germane:
Rettung 1. Rettung ~okuracisto: Notarzt. ~ringo: Rettungsring. 2. Heil
hispane:
salvación
hungare:
1. megmentés 2. üdvözülés
itale:
1. salute (salvezza), salvezza 2. salvezza
japane:
救い [すくい], 救助 [きゅうじょ], 救済 [くさい], 済度 [さいど]
katalune:
1. rescat, salvament 2. salvació
nederlande:
redding, heil
pole:
1. ratunek, wybawienie, ocalenie 2. zbawienie
ruse:
спасение
slovake:
oslobodenie, spása, záchrana
ukraine:
рятунок, порятунок
volapuke:
1. sav 2. san

savado

Ago savi: la savado de sia domo [20]; la franca societo de savado de dronantoj FK ; li […] laŭdis la savadon de la Komodo-varanoj [21].
beloruse:
ратаваньне
ĉine:
營救 [yíngjiù], 营救 [yíngjiù]
france:
sauvetage
germane:
Rettung
japane:
救助 [きゅうじょ]
pole:
ratowanie, ochranianie
ukraine:
рятування

saviĝi

(ntr)
Esti savita (eventuale per sia propra ago), eskapi el danĝero: David foriris de tie, kaj saviĝis en la kaverno [22]; oni […] ne konstruis tiun centralon, kaj saviĝis valora apudrivera naturprotektita arbaro [23]; la ĝusta vojo al saviĝo [24].
beloruse:
ратавацца
france:
se sauver
japane:
助かる [たすかる], 救われる [すくわれる]
pole:
uratować się, zbawić się

savisto

1.
Iu okupata pri savado de homoj el danĝero: pro la du grandaj [tertremoj] estis vunditaj 46, venis savistoj el multaj landoj por helpi la lokajn skipojn [25]; naĝanto transpasis la linion […], la savisto observis siajn du helpantojn, kiuj tenis nigrajn flagojn kaj surhavis nigrajn naĝkostumojn [26]. SUB:sukuristo
2.
REL(figure) Mesio2: ekde lia elektiĝo, mi avertis ke tiu ulo ne estos la savisto kiun oni atendis el la tria mondo [27].
25. Monato, D. E. Rogers: Tremoj teraj, financaj, politikaj, 2011
26. Amir Naor: Sunfrapo
27. Togolanda ultimato plu sen respondo, HeKo 432 8-A, 12 apr 10
angle:
1. lifeguard 2. messiah
beloruse:
1. ратавальнік, ратаўнік 2. збаўца
ĉine:
救援力量 [jiùyuánlìliang], 救援队 [jiùyuánduì], 救援隊 [jiùyuánduì], 救星 [jiùxīng], 救生员 [jiùshēngyuán], 救生員 [jiùshēngyuán], 救援人员 [jiùyuánrényuán], 救援人員 [jiùyuánrényuán], 救护员 [jiùhùyuán], 救護員 [jiùhùyuán], 救災 [jiùzāi], 救灾 [jiùzāi], 援助者 [yuánzhùzhě], 救主 [jiùzhǔ], 救援者 [jiùyuánzhě], 救贖者 [jiùshúzhě], 救赎者 [jiùshúzhě]
france:
1. sauveteur 2. messie
germane:
1. Retter, Rettungssanitäter, Katastrophenhelfer, Rettungsschwimmer 2. Messias
japane:
救助者 [きゅうじょしゃ], 救助隊員 [きゅうじょたいいん]
pole:
1. ratownik 2. mesjasz

antaŭsavi

Anticipe savi de eventuala danĝero: mi tion faros kun plena nekaŝemeco pro tio, ke mi antaŭsavu vin de novaj trompiĝoj kaj disreviĝoj Marta ; en la kadro de miaj funkcioj mi antaŭsavis la vivon de multegaj personoj [28]. SIN:protekti2VD:antaŭgardi
beloruse:
засьцерагаць, засьцерагчы
ĉine:
[bǎo], 保住 [bǎozhù], 維護 [wéihù], 维护 [wéihù], 維護阿 [wéihùā], 维护阿 [wéihùā]
france:
préserver
germane:
der Gefahr zuvorkommen, schützen
itale:
preservare (salvezza)
katalune:
prevenir, preservar, premunir
pole:
ratować wcześniej, uratować naprzód
ruse:
предостеречь, предохранить
ukraine:
охороняти, оберігати

forsavi

Fuĝi el danĝero: Jotam forkuris kaj forsavis sin [29]; ili forsavis sin en la urbojn [30]; mi alvenis kun la soldataro kaj forsavis lin, sciiĝinte, ke li estas Romano [31]; eble li trovos truon ie, tra kiu li povos sin forsavi Iŝtar ; la kompatinda virino fariĝis strange maltrankvile en la animo kaj ŝi penis forsavi sin de la malagrabla parolado RBa . VD:evakui, rifuĝi
beloruse:
выратаваць
germane:
in Sicherheit bringen
pole:
ratować ucieczką
ukraine:
вирятовувати

homsava

Helpanta al homoj savi sian vivon el danĝeraj kaj katastrofaj situacioj (malsatoj, ŝippereoj, akcidentoj, milito kc): la homsavan aktivadon de Langlet […] volas forgesigi organizitaj grupoj [32]; ŝtatsekretario pri homsava agado [33]. SIN:filantropia, homama, humana, kari(ta)ta
angle:
humanitarian
beloruse:
ратуючы жыцьцё, гуманітарны
ĉine:
人道主义 [réndàozhǔyì], 人道主義 [réndàozhǔyì]
france:
humanitaire
germane:
humanitär
pole:
ratujący życie

administraj notoj