*mal- UV

I.

mal-

Prefikso montranta ideon logike kontraŭan al tiu, kiun montras la radiko: mallonga, malplena, malutila, maldekstre, malsupre, mallumo, malakcepti, malaperi, malfermi, malkovri; ni maldormas en la tago, dormas en la nokto [1]; aĝo maljuna ne estas oportuna PrV ; al farun' malbonspeca ne helpos la spico PrV ; ŝi estis tre malĝoja, kaj preĝis [2]; li estas malriĉa kaj ne havas sufiĉe da bonstato [3]; oni elirigu ordonon de la reĝo, kaj oni enskribu ĝin kiel nemalobeeblan leĝon de Persujo [4]. VD:-ig rim. 2, ne, dis, sen
Rim.: Kelkfoje mal- egalvaloras ne-; tamen ĝi ĝenerale kaj propre ne entenas negativan, sed pozitivan ideon.
1. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Lasta sonĝo de maljuna kverko
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Samuel 1:10
3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Levidoj 14:21
4. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Ester 1:19
beloruse:
прэфікс, які надае супрацьлеглае паняцьце
germane:
un-
hispane:
prefijo formador de antónimos
ide:
des-
nederlande:
on-
pole:
przedrostek określający przeciwieństwo
portugale:
prefixo formador de antônimos
rumane:
prefix opus
II.
Samsignifa memstara vortero.

malo

Kontraŭo: vi estas la malo de aliaj [5]; la koncerna parto de l’ rivero estas ekster ilia teritorio, [sed] la kompanio asertis la malon [6]; tiu stranga respondo kredigus al la fremdulo, ke la knabo estas idiota, sed liaj okuloj esprimas la malon [7]; [vi] estas nekapabla pruvi la malon [8]; okazis precize la malo de tio, kion pseŭdosciencistoj siatempe „antaŭvidadis“ [9].
5. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeĥezkel 16:34
6. H. A. Luyken: Mirinda Amo, Ĉapitro VIII
7. Hendrik J. Bulthuis: Idoj de Orfeo, Dua Parto
8. Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo, Ĉapitro Dekunua
9. Ivo Lapenna: Retoriko, Unua Parto
angle:
opposite
beloruse:
супрацьлегласьць, процілегласьць
ĉeĥe:
opak
ĉine:
相反 [xiāngfǎn], 相背 [xiāngbèi], 反义字 [fǎnyìzì], 反義字 [fǎnyìzì], 恰恰相反 [qiàqiàxiāngfǎn], 对立面 [duìlìmiàn], 對立面 [duìlìmiàn]
france:
contraire (subst.)
germane:
Gegenteil
hispane:
contrario (subst.)
hungare:
ellenkezője, ellentéte, ellentettje
japane:
正反対 [せいはんたい], 逆 [さか]
nederlande:
tegengestelde (zn.)
pole:
przeciwieństwo
rumane:
contrar
ruse:
противоположность
slovake:
opak
ukraine:
протилежність, протилежне

mala

Prezentanta kontraŭecon: antitezo estas figuro, per kiu oni kontraŭmetas du malajn ideojn [10]; mi longe tre longe pripensadis, kaj alvenis al tiu mala konkludo, nome: niaj rajtoj ne estas egalaj [11]; antaŭ kelkaj tagoj li esprimis tute malan opinion [12]; kion mi deziras, […] estas la mala […] de ŝia celo [13]; Raŭlo kaj Suzano ofte opiniis pri la sama temo laŭ manieroj diametre malaj [14]; nomo egala, sed esenco mala PrV .
10. Ivo Lapenna: Retoriko, Dua Parto
11. Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Dekkvina
12. Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Dekdua
13. Sándor Szathmári: Vojaĝo al Kazohinio, Sepa Ĉapitro
14. Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo, Ĉapitro Tria
beloruse:
супрацьлеглы, процілеглы
ĉeĥe:
opačný
ĉine:
相反 [xiāngfǎn], 相背 [xiāngbèi]
france:
contraire (adj.)
germane:
gegenteilig
hispane:
contrario (adj.)
hungare:
ellenkező, ellentétes
japane:
正反対の [せいはんたいの], 逆の [ぎゃくの]
nederlande:
tegengestelde (bn.)
pole:
przeciwny, przeciwstawny, odwrotny, opaczny
portugale:
contrário (subst.), antônimo
rumane:
contrar, antagonic, invers, greșit
ruse:
противоположный
slovake:
opačný
ukraine:
протилежний

male

En kontraŭa maniero aŭ senco: male de la hieraŭaj kaj antaŭhieraŭaj kutimoj, la domo estis ĉie lumigata [15]; homoj lernas kaj ekzercas sin por fariĝi kapablaj fari paroladojn, […] sed tie ĉi estas tute male, oni paroladas por lerni kaj perfektiĝi [16]; male de tio, kio kutime vidiĝas, Beatrico donis sian nomon al la patro de sia infano [17]; evidentiĝis, ke SAT delonge ne plu dependas de la persono de Lanti, tute male, […] lia restado en gvida funkcio prezentas troan ŝarĝon [18].
15. Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo, Ĉapitro Naŭa
16. Stellan Engholm: Infanoj en Torento, dua libro en la Torento-trilogio, Dua Parto
17. Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Dekunua
18. Ivo Lapenna, Tazio Carlevaro kaj Ulrich Lins: Esperanto en Perspektivo, Kvara Parto
angle:
on the contrary
beloruse:
наадварот
ĉeĥe:
naopak, opačně
ĉine:
反倒 [fǎndào], 反之 [fǎnzhī]
france:
au contraire, contrairement (à)
germane:
im Gegenteil tute ~e: ganz im Gegenteil.
hispane:
contrariamente
hungare:
ellenkezőleg, ellentétesen, ellentétben
japane:
反対に [はんたいに], 逆に [ぎゃくに]
nederlande:
integendeel
pole:
natomiast, przeciwnie, zaś
portugale:
ao contrário, contrariamente, do contrário, pelo contrário
rumane:
în timp ce, contrar, și, iar
ruse:
напротив, наоборот
slovake:
naopak, opačne
ukraine:
навпаки

administraj notoj