*kontraŭ PV

I.

*kontraŭ

Prepozicio montranta:
1.
Ion antaŭ iu persono aŭ objekto, de ĝi apartigita per libera interspaco: la urbdomo staras kontraŭ la katedralo; la du mimikistoj sidiĝis unu kontraŭ la dua FK ; li distranĉis ilin laŭ la mezo kaj metis tiujn partojn unu kontraŭ la alia [1]; vilaĝoj kuŝas sur la dekstra kaj maldekstra bordo, unu kontraŭ la alia. VD:kontraŭflanke al, kontraŭvizaĝe al, rigarde al, vidalvide al
2.
Personon aŭ objekton, kun kiu oni komparas alian: supereco de homo kontraŭ bruto ne ekzistas [2]; multigu vin miloble kontraŭ via nuna nombro [3]; tiuj popoloj vivas sub regado, kontraŭ kiu ili preferus la Turkan.
3.
Objekton, por kiu oni ŝanĝas ion: Arabujo […] komercis kun vi, donante al vi ŝafidojn […] kontraŭ viaj komercaĵoj [4]; du kamaradoj aĉetis de li la birdon kontraŭ kelke da spesdekoj [5]; kontraŭ dek svisaj frankoj mi sendas serion da aŭstraj poŝtmarkoj; ŝanĝi varojn kontraŭ varoj SIN:pro 2VD:anstataŭ, por
4.
Personon aŭ objekton, al kiu estas direktata ago aŭ sento: ŝi eltiras siajn blankajn manojn kontraŭ la ŝipo [6]; frapi sin kontraŭ muronZ ; levi la vizaĝon kontraŭ la plafonon Marta ; ŝi levis kontraŭ la junan virinon siajn okulojn Marta ; vi estas tro bona kontraŭ mi; ankaŭ ŝi ne estas indiferenta kontraŭ liZ ; kontraŭ neniu oni devas esti maljusta; esti favore agordita kontraŭ iu; kiel li agis kontraŭ mi, tiel mi agos kontraŭ li [7]; se iu ŝtopas sian orelon kontraŭ kriado de malriĉulo, li ankaŭ vokos kaj ne estos aŭskultata [8]; malobeemaj vi estis kontraŭ la Eternulo [9].
5.
Objekton, kies naturan pozicion, direkton aŭ tendencon oni inversigas: karesi kontraŭ la haroj PrV ; froteti [la katon] kontraŭ la haroj [10]; naĝi kontraŭ la fluo; agi kontraŭ la kutimoj, la leĝon; paroli kontraŭ sia penso, konscienco.
6.
Objekton aŭ personon, al kiu estas direktata malamika, malutila, malfavora aŭ malhelpa ago: kuracilo kontraŭ febro; panon vi donis al ili kontraŭ ilia malsato [11]; kontraŭ malfeliĉo baroj ne ekzistas; dubo gardas kontraŭ risko PrV ; li savis Danielon kontraŭ leonoj [12]; kion vi volas, ke mi faru kontraŭ tioZ ? diskuti pri la por kaj la kontraŭ; elpaŝi kontraŭ iun MT ; militi, ribeli, konspiri, komploti, iri, marŝi, batali, ekpafi kontraŭ iu(n); kontraŭ tuta kohorto eĉ Herkulo estas malforta PrV ; ŝi levas la bastonon kontraŭ lin [13]; kiu ne estas kontraŭ vi, estas kun vi; la komitato nenion havos (riproĉos) kontraŭ Svisujo [14]; lia agado indignigis ĉiujn kontraŭ li; gardu min Dio kontraŭ miaj amikoj, kontraŭ miaj malamikoj mi gardos min mem; kontraŭ min mem sin turnis mia ruzo Hamlet ; mi levos kontraŭ vin nacion, kiu premos vin [15]; Kaino leviĝis kontraŭ sian fraton kaj mortigis lin [16]; kontraŭ ĉi tiun leĝon protestas la laboristaro; mi havas nenian plendon kontraŭ li Marta .
afrikanse:
teen
albane:
kundër
amhare:
ላይ
arabe:
ضد
armene:
դեմ
azerbajĝane:
qarşı
beloruse:
супраць, проці
bengale:
বিরুদ্ধে
birme:
ဆန့်ကျင်
bosne:
protiv
ĉine:
1. 对面 [duìmiàn], 当着 [dāngzhe], 面对 [miànduì] 4. 朝向 [cháoxiàng], 对 [duì], 假道 [jiǎdào], 扑面而来 [pūmiànérlái]
dane:
mod
estone:
vastu
eŭske:
aurka
filipine:
laban
france:
1. en face de, face à 2. comparé à, face à (comparé à) 3. contre (en échange de), en échange de 4. envers, vers (direction) 5. contre (en opposition avec), en opposition avec 6. contre (défavorablement à)
galege:
contra
germane:
1. gegenüber 2. gegenüber 3. gegen 4. gegen 5. gegen 6. gegen
guĝarate:
સામે
haitie:
kont
haŭse:
da
hinde:
के खिलाफ
hispane:
contra, enfrente de 1. frente a 2. en comparación con 3. por
hungare:
1. szemben 2. képest 3. ellenében 4. felé, irányában 5. ellenében 6. ellen
igbe:
megide
irlande:
i gcoinne
islande:
gegn
japane:
に対する
jave:
marang
jide:
קעגן
jorube:
lodi si
kanare:
ವಿರುದ್ಧ
kartvele:
წინააღმდეგ
kazaĥe:
қарсы
kimre:
erbyn
kirgize:
каршы
kmere:
ប្រឆាំងនឹង
koree:
에 대하여
korsike:
contru à
kose:
ngokuchasene
kroate:
protiv
kurde:
dijî
latine:
contra
latve:
pret
laŭe:
ຕໍ່
litove:
prieš
makedone:
против
malagase:
manohitra
malaje:
2. tentang
malajalame:
എതിരായി
malte:
kontra
maorie:
ki
marate:
विरुद्ध
monge:
tawm tsam
mongole:
эсрэг
nederlande:
1. tegen, tegenover 2. tegenover 3. tegen 4. tegen 5. tegen 6. tegen
nepale:
विरुद्ध
njanĝe:
motsutsa
okcidentfrise:
tsjin
panĝabe:
ਦੇ ਖਿਲਾਫ
paŝtue:
په وړاندې
pole:
przeciw, przeciwko, wbrew, wobec, anty-
portugale:
6. contra, em frente de, defronte de, em face de, para com, para, em troca de, em relação a, por
ruande:
kurwanya
rumane:
contra, împotriva, anti-, in comparatie
ruse:
1. против, напротив 3. за, на (при обмене) 4. против 5. против 6. против
samoe:
faasaga i
sinde:
خلاف
sinhale:
එරෙහිව
skotgaele:
aghaidh
slovene:
proti
somale:
ka hor
ŝone:
pamusoro
sote:
khahlanong le
sunde:
ngalawan
svahile:
dhidi ya
taĝike:
бар зидди
taje:
กับ
tamile:
எதிரான
tatare:
каршы
telugue:
వ్యతిరేకంగా
tibete:
ཁ་ཐད་དུ་
ukraine:
проти
urdue:
کے خلاف
uzbeke:
qarshi
vjetname:
chống lại
volapuke:
3. kota
zulue:
ngokumelene
II.
Vortero samsignifa:

kontraŭa

1.
Estanta kontraŭ iu aŭ io; mala, malfavora, malamika, malhelpa: kontraŭa direkto; kontraŭa signifo; kontraŭa flanko; kontraŭa propono; ni estas kontraŭaj al via projekto; al li ŝajnis, ke de l' kontraŭa balkono venas mirinda brilo DL ; se tio ĉi donus ion novan, kontraŭan al la ĝisnunaj kutimoj, ni devus tion ĉi eviti [17]; iliaj paroloj estas kontraŭaj al iliaj propraj sentoj VivZam ; homoj, irantaj en la kontraŭa direkto, komencis bari al ŝi la vojon Marta . VD:antagonismo, baro, kontraŭdiri, malhelpo, kontrasto, maleco, opozicio, kontraŭstari
2.
MAT
a)
[18] (p.p. du duonrektoj) Kies origino estas ilia nura komuna punkto, kaj inkluzivataj de unu komuna rekto; alidire: ilia kunaĵo estas rekto: du kontraŭaj duonrektoj formas streĉitan angulon.
b)
[19] (p.p. latero kaj vertico en triangulo) Tiaj, ke la vertico ne apartenas al la latero: streki tra vertico ortanton al la kontraŭa latero; latero kontraŭa je (aŭ: al) vertico; ĉiu mezortanto de regula triangulo dusekcas la kontraŭan angulon (la angulon, kies vertico estas kontraŭa al la konsiderata latero).
c)
[20] (p.p. lateroj en kvarlatero) Sen komuna vertico: la kontraŭaj lateroj de paralelogramo estas paralelaj.
d)
[21] (p.p. faco kaj vertico en kvaredro) Tiaj, ke la vertico ne apartenas al la faco: streki tra vertico ortanton al la kontraŭa faco.
angle:
2.a opposite (half-line) 2.b opposite (side, vertex) 2.c opposite (side wrt side) 2.d opposite (face, vertex)
beloruse:
процілеглы, процілежны, супраціўны, антаганістычны
ĉine:
1. 相反 [xiāngfǎn], 相背 [xiāngbèi], 反 [fǎn], 恰恰相反 [qiàqiàxiāngfǎn]
france:
1. contraire, opposé 2.a (demi-droite) opposée 2.b (côté) opposé (à un sommet), (sommet) opposé (à un ĉoté) 2.c (côté) opposé (à un autre côté) 2.d (face) opposée (à un sommet), (sommet) opposé (à une face)
germane:
2.a zueinander entgegengesetzt (-er Strahl) 2.b gegenüberliegend (-e Seite, Ecke) 2.c gegenüberliegend (-e Seite) 2.d gegenüberliegend (-e Seite, Ecke)
hispane:
1. opuesto, contrario, contraria, opouesta
hungare:
1. szemben lévő, szemközti, ellentétes, ellenkező, ellenző 2.a ellentétes (félegyenes) 2.b szemközti (oldal) 2.c ellentétes (oldal) 2.d szemközti (lap)
nederlande:
1. tegengesteld 2.b tegenoverliggend
nepale:
विपरीत
pole:
1. sprzeczny, przeciwległy, przeciwny 2.a (półprosta) przeciwna 2.b (bok, wierzchołek) przeciwległy
rumane:
1. contrar, opus
ruse:
1. противоположный, противостоящий 2.a дополнительная (полупрямая) 2.b противолежащая (сторона, вершина) 2.c противоположная (сторона четырёхугольника) 2.d противолежащая (грань, вершина)
tibete:
ཕར་ཕྱོགས་

*kontraŭe

1.
Aliflanke, en inversa pozicio: la preĝejo staras ĉe la placo, kaj la urbdomo staras kontraŭe; la pordo kontraŭe estis ankaŭ malfermata je l' vespero DL .
2.
Male, en inversa direkto, senco aŭ intenco: la vento blovis kontraŭen; mi tre bone fartas, ŝi kontraŭe estas ĉiam malsana; paroli kontraŭe de sia konscienco; la lingvo ne sole ne disdividiĝis, sed kontraŭe, ĝi ĉiam pli unuformiĝis DL ; al li kontraŭe respondis Aĥilo piedorapida FK .
beloruse:
1. насупраць, проці 2. у адваротным напрамку, наадварот
ĉine:
1. 假道 [jiǎdào], 当面 [dāngmiàn] 2. [dào], 反而 [fǎnér], 反之 [fǎnzhī], 蘁 [wù], 反过来 [fǎnguolái], 但在 [dànzài], 与此相反 [yǔcǐxiāngfǎn]
france:
1. en face 2. en revanche, par contre
germane:
1. gegenüber 2. dagegen
hispane:
1. contrariamente, frente a frente 2. en dirección contraria, al contriario, en contra
hungare:
1. szemben, ellentétes oldalon, szemközt 2. ellenben, ellentétesen
katalune:
2. al contrari
nederlande:
1. er tegenover 2. daarentegen ~en: in de andere richting.
okcitane:
2. al contrari
pole:
naprzeciw, natomiast, przeciwnie, zaś
rumane:
contra, în timp ce, dimpotrivă, și
ruse:
напротив

kontraŭe al

(prepoziciaĵo)
Kontraŭ2, kontraŭ6: fosojn fosis al mi la fieruloj, kontraŭe al Viaj leĝoj [22]; kontraŭe al tio, kion opinias la plenkreskuloj, la temoj familio, geedziĝo, seksa vivo kaj drogo okupas tre malgrandan rolon en la junulara vivo [23]. VD:kontraste al
beloruse:
супраць…
ĉine:
相反 [xiāngfǎn], 反倒 [fǎndào], 反义 [fǎnyì]
france:
au contraire de
pole:
niezgodnie z, wbrew
rumane:
contrară directivei, cu toate că

kontraŭi

(x)
1.
Esti kontraŭa al: mi aŭdis Filonon kaj Oreston paroli […] ili absolute kontraŭas ĉion, kion Paŭlo faras [24]
2.
Agi kontraŭ, malhelpi al, bari: mi pensis, ke tiu instruo kontraŭas feliĉon [25].
3.
Kontraŭdiri al: ne! kontraŭis la avino [26].
24. A. Löwenstein: La ŝtona urbo, 1999
25. H. Sienkewicz, trad. L. Zamenhof: Quo vadis?, 1933
26. S. Engholm: Infanoj en Torento, 1934
angle:
against
beloruse:
1. супрацьстаяць, быць супраць, выступаць супраць 2. супрацьстаяць, перашкаджаць 3. пярэчыць
ĉine:
作对 [zuòduì], 反对 [fǎnduì], 对抗 [duìkàng], 抗争 [kàngzhēng], 抵御 [dǐyù], 敌 [dí], 蘁 [wù], 对立 [duìlì], 抗拒 [kàngjù], 抵制 [dǐzhì], 抵触 [dǐchù], 抗命 [kàngmìng], 方命 [fāngmìng]
france:
s'opposer à
germane:
1. dagegen sein 2. behindern 3. entgegnen
hispane:
estar en contra de
hungare:
1. szemben van, szemközt van 2. akadályoz, ellene van 3. ellentmond, ellene szól
nederlande:
1. ertegen zijn 2. verhinderen 3. tegenspreken
pole:
sprzeciwiać się
rumane:
obiecta, opune
ruse:
противостоять

kontraŭaĵo

Kontraŭa cirkonstanco, kiu kontrastas kun alia aŭ kiu malhelpas ian planon: estas multaj kontraŭaĵoj en lia konduto; kiom da kontraŭaĵoj kaj ĉagrenoj povus esti evitataj, se en la turismo estus enkondukata internacia lingvo; la prefikso „mal“ signifas rektan kontraŭaĵon de la ideo FK ; Stetten estis rekte la kontraŭaĵo de sia amiko FK ; li travojaĝis la tutan mondon, por trovi [veran reĝidinon], sed ĉie troviĝis ia kontraŭaĵo [27].
beloruse:
процілегласьць, супрацьлегласьць, процілеглае (наз.), супрацьлеглае (наз.), перашкода
ĉine:
障碍 [zhàngài], 矛盾 [máodùn], 反高潮 [fǎngāocháo], 相反 [xiāngfǎn], 突减 [tūjiǎn], 跳栏 [tiàolán], 阻塞 [zǔsè]
france:
adversité, contradiction
germane:
Gegensatz, Hindernis
hispane:
adversidad, problema
pole:
bariera, przeszkoda, rygiel, zapora, zasuwka
rumane:
barieră, obstacol, bolț, baraj, șurub
ruse:
противоположности

kontraŭeco

Kontrasto, granda diferenco, malakordo: akra kaj profunda kontraŭeco; pozicio […] en plena kontraŭeco kun la homa anatomio kaj kun la leĝoj de la egalpezo BdV ; venki kontraŭecon por trovi harmonion reciprokan [28]; konfesia kontraŭeco al la universalaj supereco kaj senerareco, kiun la papo atribuas al si [29]. VD:abismo, antipodo
28. Michael Ende, trad. Wolfram Diestel: La Senĉesa Rakonto, La Urbo de Imperiestroj
29. Duilio Magnani: Fondi eklezion?, Monato, 2001/01, p. 4
beloruse:
процілегласьць, супрацьлегласьць, пярэчаньне
ĉine:
不一致性 [bùyīzhìxìng]
germane:
Gegensätzlichkeit
nederlande:
tegenstelling
pole:
przeciwieństwo
rumane:
contrar, opus
ruse:
противоположность, противоречие

kontraŭiĝi

(ntr)
Ekagi, reagi malfavore aŭ malhelpe al...: ne kontraŭiĝu al nia feliĉo! Revizoro
beloruse:
процістаяць, супрацівіцца, паўставаць (супраць чагосьці)
france:
s'élever contre
germane:
(sich) entgegen stellen
hispane:
oponerse
hungare:
ellenáll
nederlande:
niet akkoord gaan
pole:
przeciwstawiać się
rumane:
rezista, opune
ruse:
противостоять

kontraŭulo

Tiu, kiu kontraŭe staras, kontraŭe opinias, kontraŭe agas, en proceso, sporto, lukto...: [li] ĉe la plej malgranda rimarko de la kontraŭuloj ekstaras senhelpe kaj ne scias, kion respondi FK ; kontraŭulo de fumado de tabako FK ; glavoj de potencaj kontraŭuloj Hamlet ; tiuj niaj principaj kontraŭuloj, kiuj antaŭ ne longe malŝate rigardis nin de alte, nun jam krias alarmon [30]; neniel timigitaj de la kontraŭuloj [31]; konsentu rapide kun via kontraŭulo, dum vi estas kun li sur la vojo, por ke la kontraŭulo ne transdonu vin al la juĝisto [32].
30. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Kvara Kongreso Esperantista en Dresden en la 17a de aŭgusto 1908
31. La Nova Testamento, Al la Filipanoj 1:28
32. La Nova Testamento, S. Mateo 5:25
beloruse:
супраціўнік, апанэнт, антаганіст
ĉine:
对头 [duìtou], 仇敌 [chóudí], 敌人 [dírén], 对手 [duìshǒu], 政敌 [zhèngdí], 仇 [chóu], 仇人 [chóurén], 仵 [wǔ], 反对者 [fǎnduìzhě], 敌 [dí], 敌手 [díshǒu], 对抗者 [duìkàngzhě]
france:
adversaire, opposant
germane:
Gegner
hispane:
adversario, contrario
hungare:
ellenfél
nederlande:
tegenstander
pole:
adwersarz, antagonista, oponent, rywal, przeciwnik
rumane:
dușman
ruse:
противник
tibete:
ཁ་གཏད་

nekontraŭebla

Kiun oni ne povas kontraŭi, nekontraŭstarebla, nerezistebla: la argumento de la frato estis por mi nekontraŭebla [33].
33. M. K. Gandhi, trad. A Giridhar Rao: Eksperimentoj kun la Vero, 2001-2020
beloruse:
якому немагчыма супрацьстаяць
france:
impérieux, irrésistible
III.
Prefikso kun la sencoj de kontraŭ5 kaj kontraŭ6:
[ĉu] per la kontraŭstaro ilin fini Hamlet ? VD:kontraŭbatali, kontraŭmeti, kontraŭparoli, kontraŭstari, kontraŭveneno, kontraŭvera, kontraŭvola
beloruse:
супраць-, проці-, анты-, не-

administraj notoj

pri ~a 2.:
        Mi ne trovis auxtoritatan fonton por cxiu termino,
        nek tradukojn por subsnc ~.0a.kvaredro (sed supozas,
        ke la tradukoj por ~.0a.triangulo validas).
        Kabe konas ankaux "~aj anguloj de multlatero" (cxe
        "diagonalo").
        PIV1 donas la ekz-on "kontrauxa antauxsigno" kiel
        matematikan, sed "antauxsigno" ne havas matematikan
        difinon! Sub "bazo" gxi uzas "opona vertico", sed
        denove sen difino por "opona". MatVort estas pli
        klara: gxi tute ignoras "~a" kaj uzas "opozicia"...
        sed tio sxokas, konsiderante la nure politikan sencon
        de "opozicio".
        Sxajnas al mi, ke "kontrauxa" estas bona termino,
        rekte komprenebla tra gxia nefaka senco ("~a latero"
        similas al "~a trotuaro").
        [MB]
      
~: Mankas verkindiko en fonto.