fantazi/o

fantazio

1.: Krea imagpovo: tio flamigis ŝian infanan fantazion. al Eŭropo, […] al la lando de la prapatroj, al la sankta lando de la rememoroj kaj de la fantazio [1]; [por] eĉ el kolbasaj bastonetoj […] kuiri supon […] oni bezonas tri aferojn: saĝon, fantazion kaj senton [2]; preskaŭ fulme en lia fajra fantazio ordiĝis la novaĵoj kaj formiĝis plano [3].
2.: Fantaziaĵo: tiaj ideoj, […] al la samtempuloj ŝajnas senenhava fantazio kaj al la posteuloj ŝajnas […] natura afero ^EE; ĉio ĉi tio estas fantazioj kaj apartenas al la tiel nomata nigra magio [4]; Helgan tre ofte kaptadis la malbona fantazio sidiĝi sur la rando de la puto, bati ĉirkaŭen […] kaj poste ĵeti sin en la mallarĝan profundan puton [5].

deliro, ekstravaganco, ideo, fabelo, ĥimero, iluzio, revo, sonĝo, utopio.

1. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Post jarmiloj
2. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Supo el kolbasaj bastonetoj
3. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro V
4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, La najtingalo
5. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Filino de la marĉa reĝo

Imagoplena.

a): Kaprica, sendirekta, senregula: ŝi plektis fantaziajn kronojn el floroj ^Hamlet; fantazia vesto; vastega palaco kun unu fantazia kolonaro super la alia [6]; kia kaverno tio estis! la grandaj ŝtonblokoj, de kiuj gutadis la akvo, pendis super ili en plej fantaziaj formoj [7].
b): Nereala, senbaza, nur imagita: fantazia rakonto; afero, kiu ne sole havas grandegan gravecon por la homaro, sed kiu al tio havas en si nenion fantazian ^FK; mi ripete turnas la okulojn […] sur tiun ĉi punkton, ŝajne fantazian, sed efektive tre gravan ^DL.

6. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Sovaĝaj cignoj
7. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Ĝardeno de la paradizo

beloruse:: фантазійны, фантастычы, выдуманы
france:: de fantaisie, fictif (imaginé), fantastique (produit de l'imagination), imaginé, imaginaire (inventé)
hispane:: fantástico, fantasioso
hungare:: fantasztikus, képzelt, ábrándos
itale:: fantastico, fantasioso
nederlande:: fantasierijk 1.a fantasievol 1.b ingebeeld, gefantaseerd
ruse:: 1.a прихотливый 1.b фантастический, выдуманный

Kaprica imagaĵo:

a): Kaprica sendirekta kaj senregula vagado de la imago.
b): Vagado de la imago ekster la realo kaj eblo: tezo, ke la katastrofaj naturfenomenoj lige kun la elmigro de la hebrea gento el Egiptio […] ne estas nur fantaziaĵoj, sed historiaj eventoj [8]; tiom da anatomiaj faktoj malpravigas tiun ĉi supozon, ke eĉ ne valoras analizi tiun ĉi fantaziaĵon [9]; la Eliksiro de la Vivo estas fantaziaĵo [10].

8. Monato, Kaj la Suno Haltis... , 93/11
9. Monato, Izabel C. O. Santiago: Faŭno: La „drakoj“ de Komodo: Gigantaj bestoj sur izola insulo
10. M. Shelley, trad. K. Lendon: Frankenŝtajno aŭ la moderna Prometeo, 2014

germane:: 1.a Einbildung, Fantasie, Phantasie 1.b Spinnerei, Fantasterei
hungare:: 1.a képzelődés, fantáziálás 1.b ábránd
itale:: 1.a fantasia, chimera, sogno
nederlande:: 1.a fantasie, inbeelding 1.b verbeelding
ruse:: 1.a прихоть, затея, фантазия 1.b фантазия

(tr)

: Kaprice imagi, fantazie verki, fari: fantazii strangan rakonton; amuza sceno fantaziita de Aristofano; vi fantazias, mia kara, vi estas bedaŭrinda [11]; ni prenu, ke mi fantazias, ke mi eraras, ke mi tro multe esperas […] ^DL; la leganto vidos, ke mi ne fantazias ^DL.

prezenti al si.

11. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Unua

: Homo tre kaprice kaj strange aganta; strangulo, originalulo: ni tute ne estas tiaj fantaziistoj kaj utopiistoj, kiajn multaj el vi eble vidis en ni ^EE; la homoj miras, kiamaniere en nia praktika tempo povas aperi tiaj malsaĝaj fantaziuloj kaj kial oni ne metas ilin en la domojn por frenezuloj ^EE; tiu publiko vidas en li fantaziulon, homon, kiu sin okupas je ‚flankaj aferoj‘ ^VivZam; ni ne estas iaj teoriaj fantaziuloj [12].

12. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Kvara Kongreso Esperantista en Dresden en la 17a de aŭgusto 1908