*atent/a UV

atenti

(x)
1.
Turni kaj fiksi sian spiriton al: la cezaro mem […] nemulte atentis ĝis nun la spektaklon QuV ; atentu la vojon, laŭ kiu vi iris [1]; [ŝi venis] por atenti la parolojn de Paŭlo [2]; bone atentu, por ke la kruĉo ne falu en la maron MortulŜip ; detaloj nesufiĉe atentataj ĝis tiam ChB ; se lupo ekpentis, ŝafo atentu PrV ; okulo ne atentas, dorso eksentasPrV . SUB:aŭskulti, observiVD:gardi, maldormi, streĉi, zorgi
2.
Rigardi kiel gravan, zorgi, sekvi, obei, respekti: atenti la konsilojn donitajn; ne atentu mensogajn vortojn [3]; li ne sufiĉe atentis la riskojn ChV ; regulo rekomendas tre atenti la etiketon ChB ; kiu ne atentas la se, tiu sentas la ve PrV .
angle:
pay attention (to)
beloruse:
зважаць, зьвяртаць (сваю) увагу , мець на ўвазе , пільнаваць
bretone:
teuler evezh, teuler pled
ĉeĥe:
bdít, brát zřetel (na co), dávat pozor, dbát na něco, dohlížet, mít na zřeteli, všímat si
ĉine:
1. 注意 [zhùyì], 看待 [kàndài], 留意 [liúyì], 觀看 [guānkàn], 观看 [guānkàn], 伺 [sì] 2. 听从 [tīngcóng], 聽從 [tīngcóng], 皈 [guī], 踵 [zhǒng], 循 [xún]
france:
faire attention (à), prendre garde (à), diriger son attention (sur), prendre en considération
germane:
beachten 1. aufpassen 2. sich halten (an), in Betracht ziehen
hebree:
להיזהר, לשים לב
hispane:
estar atento, prestar atención
hungare:
figyel, vigyáz
itale:
fare attenzione, prestare attenzione, seguire (attenzione, considerazione), guardare (attenzione, considerazione), vigilare
japane:
気づく [きづく], 留意する [りゅういする]
katalune:
posar atenció, prendre esment
nederlande:
aandacht schenken aan, opletten, beschouwen
pole:
1. zważać, uważać, baczyć, mieć baczenie 2. zważać, uważać, poważać
ruse:
обращать (своё) внимание, принимать во внимание
slovake:
dávať pozor, pozorovať, strážiť
svahile:
kuangalia
tokipone:
lukin
ukraine:
уважати, звертати (свою) увагу, прислухатися, бути уважним

*atenta

Turnanta kaj fiksanta sian spiriton al io: li petas, ke mi estu atenta [4]; ili obeas min per atentaj oreloj [5]; li aŭskultis kun […] vizaĝo atenta kaj severa QuV ; ekzameno tre atenta de ĉiu objekto KPr ; ĉiu atenta aŭskultanto povas mem konvinkiĝi, ke en la plimulto de la publike farataj paroladoj troviĝas sufiĉa kvanto ne nur da lingvaj eraroj, sed ankaŭ da ĉiaspecaj aliaj Ret ; tiu ĉi opinio […] post pli atenta pripenso baldaŭ montriĝus al ĉiu kiel bela [6]; mi vidis ilian saĝe atentan rigardon VaK .
angle:
attentive
beloruse:
пільны, уважлівы
bretone:
war evezh
ĉeĥe:
pozorný, soustředěný
ĉine:
[dì], 谛 [dì], 細心 [xìxīn], 细心 [xìxīn], 用心 [yòngxīn], 仔細地 [zǐxìde], 仔细地 [zǐxìde], 机警 [jījǐng], 機警 [jījǐng]
france:
attentif
germane:
aufmerksam
hebree:
קַשׁוּב
hispane:
atento
hungare:
figyelmes
itale:
attento
japane:
注意深い [ちゅういぶかい]
katalune:
atent
nederlande:
aandachtig
pole:
uważny, baczny
portugale:
atento
ruse:
внимательный
slovake:
pozorný, sústredený
ukraine:
уважний

atentigi

(tr)
Turni la atenton de iu al io: atentigi iun pri surskribo, danĝero; ili atentigis lin, ke la vintro alproksimiĝas [7]; [ili] atentigis ĉiun pri sia valoro [8]; oni de tempo al tempo estas atentigata pri tio, ke ni estas nenio, eĉ se oni sidas tiel alte kiel mi [9]; mi tuj en la komenco atentigas vin, ke mia parolo ne estas io oficiala [10]; nur unu vorto ŝin atentigis KPr .
7. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Sub la saliko
8. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Konkurso de saltado
9. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Turgardisto Ole
10. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Tria Kongreso Esperantista en Cambridge en la 12a de aŭgusto 1907
angle:
draw one's attention to
beloruse:
зьвяртаць (чыюсьці) увагу
bretone:
sachañ evezh (ub. war udb.)
ĉeĥe:
poukázat, upozornit (na něco)
ĉine:
提示 [tíshì]
france:
attirer l'attention (de, sur), mettre en garde
germane:
hinweisen unu vorto ŝin ~igis: ein Wort ließ sie aufhorchen.
hebree:
למשוך תשומת לב
hispane:
advertir, atraer la atención, poner en guardia
hungare:
figyelmeztet
itale:
attirare l'attenzione, spingere l'attenzione, mettere in guardia, far osservare
japane:
注意を向けさせる [ちゅういをむけさせる]
katalune:
advertir, fer observar
nederlande:
aandacht vestigen op
pole:
zwracać uwagę
ruse:
обращать (чьё-либо) внимание
slovake:
dať echo (niekomu), upozorniť
ukraine:
звернути (чиюсь) увагу

atento

Ago aŭ stato de tiu, kiu atentas: li aŭskultis […] kun granda atento [11]; vi ne donas vian atenton [12]; sur lian filinon turnis sian atenton granda sinjoro [13]; al ŝi vi devas nun dediĉi vian atenton [14]; deturni la atenton BdV ; ne metinte atenton sur la raporton de la komisio FK ; plej multe altiris al si la atenton […] bela kastelo el papero [15]; de legado sen atento ne riĉiĝas la prudento PrV .
angle:
attention
beloruse:
пільнасьць, увага
bretone:
evezh, pled
ĉeĥe:
ohled, pozor, pozornost, zaujetí, zájem, zřetel
ĉine:
出席 [chūxí], 注意力 [zhùyìlì], 警覺 [jǐngjué], 警觉 [jǐngjué]
france:
attention, vigilance
germane:
Aufmerksamkeit
hebree:
זהירות
hispane:
atención
hungare:
figyelem
itale:
attenzione
japane:
注目 [ちゅうもく]
katalune:
atenció
nederlande:
aandacht, opmerkzaamheid
okcitane:
atencion
pole:
uwaga, baczenie
ruse:
внимание
slovake:
ohľad, pozornosť, zaujatie, záujem
ukraine:
увага

malatenti

Ne konsideri atentinda, bagateligi, ignori: malatenti la riproĉojn; demandu la vojaĝantojn, kaj ne malatentu iliajn atestojn [16]; ĉio estas preta, venu al la edziĝa festo ― sed ili malatentis, kaj foriris [17]; povra kamparano sidanta […] en angulo, tiu priridata kaj malatentata [18]; li ofte malatentas la decregulojn, kaj lia gajo degeneras en frenezon Kandid ; ŝi tute malatentis tiujn ĉi vortojn Metrop ; vi malatentu mian aĝon! – mi sentas min tiel juna, kvazaŭ mi estas kun vi samaĝa Metrop ! VD:malrespekti, neglekti, preteratenti, pretervidi
beloruse:
ігнараваць, не зважаць
ĉeĥe:
nedbat, opomenout
ĉine:
[hū], 漠視 [mòshì], 漠视 [mòshì], 不理 [bùlǐ], 沒注意到 [méizhùyìdào], 没注意到 [méizhùyìdào], 无视 [wúshì], 無視 [wúshì]
france:
ignorer
germane:
ignorieren, missachten, überhören, übersehen
hispane:
descuidar, desatender, ignorar
japane:
無視する [むしする]
katalune:
descuidar
slovake:
nepozorovať, nevšímať si, prepásť
ukraine:
не звертати уваги, іґнорувати, нехтувати

malatentigi

(tr)
Perturbi ies atenton, deturni lian spiriton de iu temo; distri1: lia amantino eniris en la kajuton de la pordisto por lin malatentigi KPr ; nura orientiĝo al propra bonfarto malatentigas pri komunaj bonoj [19]. SIN:distri1VD:delogi, deviigi
19. Ivo: Rubo produktas elektron, sce, 1995-01-04
beloruse:
адцягваць увагу
ĉine:
分散注意 [fēnsànzhùyì]
france:
détourner l'attention
germane:
ablenken
hispane:
desviar la atención

preteratenti

Ne rimarki pro manko de atento, neglekti: restas unu ebleco, kiun vi ne rajtas preteratenti […], iu povis subaĉeti la gardiston CKv ; teatra verkisto, kiun oni ne rajtus preteratenti, estas la Sviso Edmond Privat EeP ; se li volas fari esplorojn pri iu ajn medicina branĉo, li nepre devas scii 3 - 4 fremdajn lingvojn, se li ne volas preteratenti en sia laboro gravajn kontribuaĵojn EeP .
angle:
overlook
beloruse:
не заўважыць, не зьвярнуць увагі, прапусьціць
bretone:
na ober van (eus, ouzh)
ĉine:
失掉 [shīdiào], 忽 [hū], 忽視 [hūshì], 忽视 [hūshì], 漏 [lòu]
france:
négliger (occasion, conseil), laisser passer
germane:
verpassen, übersehen, übergehen
hispane:
desatender (ocasión, consejo), dejar pasar, pasar por alto
hungare:
figyelmen kívül hagy
itale:
sfuggire (sorvolare)
japane:
見落とす [みおとす]
katalune:
desatendre, negligir
nederlande:
geen aandacht schenken aan
pole:
przeoczyć, nie zauważyć, przegapić, przepuścić
ruse:
не обратить внимания, не заметить, просмотреть, пропустить
slovake:
prehliadnuť (nezbadať)
ukraine:
не звернути уваги, не помітити, пропустити

priatenti

Zorge atenti pri iu aŭ io: nun ekkuru, sed priatentu la malgrandan knabinon [20]; li havis neniun, kiu povus priatenti la malgrandan Kristinon [21]; ili ne priatentas unu la alian, ne komprenas, kion unu signifas al la alia [22]; ŝi ricevis gefratojn, kaj tiam estis tiom multe por varti, flegi kaj priatenti [23]; mi ja vidis la anoncojn, sed ne priatentis ilin [24]; la principo ke ĉiu priatentu sian propran aferon rivalas la saĝecon kaj prudenton kaj kuraĝon de la civito [25]. VD:varti1, zorgi1
angle:
look after
beloruse:
даглядаць, клапаціцца
germane:
aufpassen (auf jmd.), achtgeben (auf jmd.), beaufsichtigen
japane:
気遣う [きづかう], 注意を払う [ちゅういをはらう]

senatenta

Ne atentanta: kia senatenta supraĵa prijuĝo! [26]; la aĉetanta sinjoro […] rigardis ŝin per senatenta okulo Marta ; ŝi ludis senatente kun la longaj pendantaj oreloj KPr ; ŝi sidis senatenta, kvazaŭ ŝi fantazius pri io InfanTorent2 . VD:blinda2
26. L. L. Zamenhof: Homaranismo, Pri la homaranismo
angle:
inattentive
beloruse:
няўважлівы
bretone:
dievezh
ĉeĥe:
nepozorný
ĉine:
不周到 [bùzhōudào], 不专心 [bùzhuānxīn], 不專心 [bùzhuānxīn], 失神 [shīshén], 健忘 [jiànwàng], 恍惚 [huǎnghū], 茫然 [mángrán], 心不在焉 [xīnbùzàiyān]
france:
inattentif
germane:
unaufmerksam, zerstreut, abwesend (geistig)
hispane:
desatento
hungare:
figyelmetlen
itale:
distratto, disattento, malaccorto
japane:
不注意な [ふちゅういな]
katalune:
desatent
nederlande:
onaandachtig, onopmerkzaam
pole:
nieŭważny, niebaczny
ruse:
невнимательный
slovake:
nepozorný
ukraine:
неуважний

senatente al

(prepoziciaĵo)
Ne atentante... ne enkalkulante... senrigarde al: li volas enkonduki sciencajn terminojn, tute senatente al la jam ekzistanta tradicio [27].
27. A. Löwenstein: kaŝtano, hipokaŝtano/ĉevalkaŝtano, marono, la bona lingvo, 2010-10-21
beloruse:
не зважаючы на…
france:
sans égard à
germane:
ohne zu beachten, ungeachtet
hispane:
sin tener en cuenta a

administraj notoj