*observ/i PV
*observi ↝
(tr)
- 1. ↝
-
Rigardi ion ade,
kun daŭra atento:
observi la astrojnB
;
observi kvazaŭ per linkaj okulojZ
;
la filozofo konsumas sian vivon por observi la homojn;
observadi iun
(severe gardi sub sia rigardo).
ekzameni, esplori, konsideri
- 2. ↝
-
Akurate fari tion, kion ordonas leĝo, regulo ktp; ekzakte obei:
mi observas Viajn ordonojn
[1];
observi la teorian vidpunktonZ
;
observi severan elektonZ
;
observu pli da ordo;
observi la morojn de la patrojZ
;
observigi regulon.
konformiĝi, plenumi, sekvi
1.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 119:56
- angle:
- observe
- beloruse:
- 1. назіраць, наглядаць, сачыць 2. выконваць, прытрымлівацца, трымацца (правілаў і да г.п.)
- ĉeĥe:
- dodržovat pravidla, dodržovat řád, pozorovat, sledovat
- france:
- observer
- germane:
- 1. beobachten 2. beachten
- hispane:
- 1. observar
- hungare:
- 1. megfigyel 2. betart
- nederlande:
- 1. observeren, waarnemen 2. in acht nemen
- pole:
- 1. obserwować, przypatrywać się 2. przestrzegać (prawa, obyczaje, itp.), zachowywać (prawa, obyczaje, itp.)
- portugale:
- observar
- ruse:
- 1. наблюдать, следить 2. соблюдать, блюсти, следовать (правилам и т.п.)
- slovake:
- pozorovať, sledovať
- tokipone:
- lukin
observado,
observo

- 1.
- Atenta rigardado: La observado de la movoj de malamika trupo; la sciencoj bazitaj sur la observo. Beobachtung observation (action) megfigyelés waarneming obserwacja наблюдение
- 2.
- Akurata obeado: Prizorgi la severan observadon de la regularo.
- beloruse:
- 1. назіраньне, нагляданьне 2. выкананьне, прытрымліваньне
- ĉeĥe:
- dodržení, pozorování, sledování, zachování, zkoumání
- france:
- observation (action), 2. observance
- germane:
- Beobachtung, 2. Beachtung
- hispane:
- 2. observación
- hungare:
- megfigyelés, 2. betartás
- nederlande:
- waarneming, 2. inachtneming
- pole:
- obserwacja, 1. obserwacja, obserwowanie 2. zachowywane (prawa, obyczaju, itp.), prestrzeganie (prawa, obyczaju, itp.)
- portugale:
- observação
- ruse:
- наблюдение 2. соблюдение
- slovake:
- pozorovanie, sledovanie (činnosť)
observaĵo, observo
- Ĉio, kion oni rimarkis aŭ notis observante: kolekto da observaĵoj pri la tifoida febro.
- beloruse:
- назіраньне (нешта адзначанае)
- ĉeĥe:
- dodržení, pozorování, sledování, zachování, zkoumání
- france:
- observation (fait)
- germane:
- Wahrnehmung
- hispane:
- observación
- hungare:
- észrevétel
- nederlande:
- waarneming
- pole:
- obserwacja, spostrzeżenie, zapisek z obserwacji
- portugale:
- observação
- ruse:
- наблюдение (отмеченный факт)
- slovake:
- pozorovanie, sledovanie (činnosť)
observejo ↝
-
Loko taŭga aŭ aranĝita por observado:
mi staris konstante sur mia observejo dum la tago,
kaj sur mia gardejo mi staris tutajn noktojn
[2].
- a)
Scienca esplorejo lokita kaj ekipita por rekta observo de iu natura medio: marobservejo.
- b)
Institucio komisiata pri observado kaj raportado de iuj sociaj agadoj: starigi lingvan observejon kiu observu kaj denuncu la lingvajn maljustaĵojn tra la mondo [3].
2.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jesaja 21:8
3. V. Lutermano: Raporto pri la Plurcentra Monda Socia Forumo 2006, Monda Asembleo Socia, 2006
3. V. Lutermano: Raporto pri la Plurcentra Monda Socia Forumo 2006, Monda Asembleo Socia, 2006
- ĉeĥe:
- rozhledna
- france:
- observatoire
- pole:
- 1.a obserwatorium
- slovake:
- pozorovateľňa, rozhľadňa
observemo
observanto, observulo
- 1.
- Atenta, zorga rigardanto: observanto povus rimarki, ke la vizaĝo de la prokuratoro ... esprimas malpaciencon [5].
- 2. ↝
Diplomato, kiun registaro sendas al konferenco, en kiu ĝi ne volas oficiale partopreni, sed pri kiu ĝi volas esti informita.
5.
Mihail Bulgakov, trad. Sergio Pokrovskij: La majstro kaj Margarita, ĉapitro 25a, p. 260a
- beloruse:
- назіральнік, наглядальнік
- ĉeĥe:
- pozorovatel
- france:
- observateur (subst.)
- germane:
- Beobachter
- hispane:
- observador (sust.)
- hungare:
- megfigyelő
- nederlande:
- waarnemer
- pole:
- obserwator, obserwant, osoba ściśle prestrzegająca prawa, obyczaju, przepisu, itp.
- ruse:
- наблюдатель
- slovake:
- pozorovateľ
kaŝobservi ↝
malobservi ↝
(tr)
-
Malobei al, rompi, transpaŝi:
vi ambaŭ fariĝos senvaloraj diboĉuloj, malobservantaj la
regulojn
[6].
malrespekti, ofendi2
6.
Cao Xueqin, trad. Xie Yuming: Ruĝdoma sonĝo, ĉapitro 75a, p. 592a
- beloruse:
- парушаць, не трымацца
- ĉeĥe:
- nedbat, nezachovávat, porušit (nedbáním)
- france:
- enfreindre, transgresser, violer (enfreindre)
- germane:
- mißachten
- hispane:
- transgredir, violar
- hungare:
- áthág, megsért (előírást)
- nederlande:
- overtreden
- pole:
- nie przestrzegać (prawa, zwyczaju, itp.), nie zachowywać (prawa, zwyczaju, itp.), łamać (prawo, zwyczaj, itp.), naruszać (prawo, zwyczaj, itp.)
- ruse:
- не соблюдать
- slovake:
- nedbať, nevšímať si
marobservejo ↝
Observejo de la mara medio: li transprenis gvidan postenon en la marobservejo „Deutsche Seewarte“ [7].
7.
Vikipedio,
Alfred Wegener, 2011-03-24
- france:
- observatoire marin
stelobservejo,
astronomia observejo
↝ 
Observejo ekipita por esploro de steloj kaj aliaj kosmaj aperaĵoj: tagmeze mi iris al la urba stelobservejo, por spekti tie la suneklipson [8]; la lasitaj ŝtonaj konstruaĵoj fundamentis mitojn kaj legendon kaj diversspecan interpretadon de ilia utiligado kiel astronomiaj observejoj aŭ lokoj sanktaj [9].
8.
M. Blahuš:
Suneklipsa spektado..., 2006-03-30
9. Pola Radio: Ni invitas al Pollando: Węsiory kaj Czarna Woda, 2010-04-30
9. Pola Radio: Ni invitas al Pollando: Węsiory kaj Czarna Woda, 2010-04-30
- ĉeĥe:
- hvězdárna
- france:
- observatoire astronomique
- pole:
- obserwatorium astronomiczne
- slovake:
- hvezdáreň
veterobservejo, meteologia observejo ↝
- france:
- observatoire météorologique
- pole:
- obserwatorium meteorologiczne
administraj notoj
~i:
Mankas verkindiko en fonto.
~ado, ~o: Mankas dua fontindiko.
~ado, ~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
~aĵo, ~o: Mankas dua fontindiko.
~aĵo, ~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
kaŝ~i: Mankas dua fontindiko.
kaŝ~i: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
~ado, ~o: Mankas dua fontindiko.
~ado, ~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
~aĵo, ~o: Mankas dua fontindiko.
~aĵo, ~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
kaŝ~i: Mankas dua fontindiko.
kaŝ~i: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.