^*spec/o ^UV

1.

Klaso de vivuloj aŭ aĵoj kun komunaj karakterizaj ecoj: niaj grenejoj […] enhavas sufiĉe da greno de ĉiu speco [1]; mi punos ilin per kvar specoj […]: per glavo, por mortigi, per hundoj, por treni, per birdoj de la ĉielo kaj per bestoj de la tero, por formanĝi kaj ekstermi [2]; estas tiom da specoj de voĉoj en la mondo, kaj nenia estas sensignifa [3]; tiu ĉi palaco estis konstruita el helflava brilanta speco de ŝtono [4]; la germana biero tiam estis bonega kaj ekzistis diversaj specoj de ĝi: Brema, Prisinga, Emsa biero, eĉ la tiel nomata Brunsvika mumio [5]; li estas homo de tute speciala speco! li havas bonan kapon, sed li nenion faras [6]! tie estis tre multe da ekzistaĵoj, ĉiuj estis el tiu speco, kiun ni nomas homoj, sed ili aspektis tute alie ol ni [7]; el tiu speco de vivantaj malbonaj homoj staris nun du apud la mortinta viro [8]. kategorio, maniero, raso¹

2.

(evitante precizan difinon per indiko de karakterizaĵo aŭ similaĵo) „io simila, komparebla al“, „reprezentanto de“: ĝi havis en si ian specon de flartabako [9]; se oni povus rekte enrigardi al ili en la bruston! tio estus ja ekspozicio, speco de magazeno [10]! tio estis unu el la tiuepokaj gastejoj, speco de bierejo [11]; troviĝis nur unu, kiu revenis kun ia speco de klarigo [12]; tio verŝajne estas speco de ĝardena kreskaĵo! ili diris kaj moke ridis [13]; sur ŝipo […] oni ankaŭ troviĝas en speco de kaŝiĝejo [14]; la laboristinoj sekvis ŝin per siaj rigardoj, […] kun simpatio kaj kun speco de triumfo sur la vizaĝoj ^Marta ; li […] sin banis en ŝtona banujo kaj ĵetis sur sin specon de granda litotuko, kiun li bukis sub la kolo [15]. alegorio, fasono, formaĵo, similaĵo, variaĵo

3.

Specio: la homa speco [16]; kelkaj specoj de serpentoj per sia rigardo magie alforĝas la birdojn ^Marta ; tiu konkulo […] apartenas al la speco Arctica islandica [17].

(tr)

Klasi, provante atribui la ĝustajn specojn: la paketojn oni en la lastaj tagoj elprenis el la kestoj kaj specigis [18].

Alia laŭ sia speco aŭ konsisto: li estis sentonta sub siaj piedoj paŝejon alispecan ol la moviĝantan ferdekon de sia ŝipo [19]; kaj se iu ne obeus? – li ricevus alispecan alvokon: […] tiun, de kiu oni ne revenas [20]; mi ne estas via malamiko, nur alispeca ol vi [21]; homgrupiĝoj, ĉu teritoriaj, ĉu profesiaj, ĉu alispecaj [22]. aparta², speciala

Bona laŭ sia speco, konsisto, propra kvalito: plej bonspeca arĝento [23]; plej bonspeca pano [24]; li estis riĉa, havis bonspecajn vestojn [25]. fajna, pura, rafinita

Ĉia, tre diversa laŭ specoj: la popoloj de la lando venigos la komercaĵojn aŭ ĉiaspecan grenon [26]; fari ĉiaspecajn turniĝojn kaj moviĝojn en la akvo simile al fiŝo [27]. varia²

Tipa speco de homo, de tipa karaktero: tiuepoke, por mi, la mondo estis dividita en du homspecoj, la bonaj kaj la aĉaj [28]; kvankam tuta mondo min disigis de tiu malfeliĉa homspeco, tamen mi elkore bedaŭris ĉi tiun mizeran, kompatinde idiotan kaj trompitan virsekson [29].

Naskita aŭ farita el pluraj devenaj specoj: ne surmetu sur vin miksospecan veston el lano kaj lino kune [30]; miksospecaj bildoj de nigraj arbaroj, bruantaj akvoj, nuboj kaj neĝamasoj [31]. malpura

Prezentanta multajn specojn: per longa kaj multespeca uzado eĉ la plej sovaĝa idiomo de la plej barbara gento iom post iom fariĝas riĉa [32]; oleo kaj kemiaĵoj en multspecaj konteneroj kaj ujoj poluados marbordojn [33]; multspecaj problemoj, precipe la manko de registara helpo [34].

De nova speco, noveca: [t]iu novspeca manĝaĵo estas bone akceptita de la merkato [35]; piezo-moviloj estas mekanismoj relative novspecaj [36]; novspeca gripo ekaperis en Japanio [37]; amase disvastiĝos novspecaj lernorondoj, kiuj kuniĝas enrete [38]; ŝi ĉirkaŭtranĉis unu post la alia ĉiujn presajn literojn, kiujn ŝi bezonis por komposti sian leteron, kaj ilin gluis sur la paperfolio, […] poste, kiam ĉio estis tute seka, ŝi faldis tiun novspecan leteron [39]. hodiaŭa, laŭmoda, moderna, novstila, originala²

Ulo de sama speco: estas en la naturo de homo, laŭ ili, agrable rilati kun la samspeculoj [40]; ĝi montras la gravecon, kiun la prahomo atribuis al la ebleco komuniki kun la samspeculoj [41]; jen […] la senco de hunda vivo […], ĝi ofte vagas tute sola kun afereca mieno dum ĝi priflaras domangulojn, ligas rilatojn kun siaj samspeculoj kaj kaptas oston [42].

Aparta, surpriza, kvazaŭ per si mem estiganta propran specon: siaspeca rimarkindaĵo [43]; „kun siaspeca spico“ (poemaro de Raymond Schwartz) [44]; la pupteatra festivalo […] estas unika siaspeca evento en la mondo de kulturo [45]. unika

1.

Subdivido de speco; grupo de aferoj, kiuj apartenas al sama speco, sed iom malsimilas inter si per kelkaj negravaj ecoj: okcidenta svingo estas ĵaz-subspeco, en kiu intermiksiĝis ritmoj de tradiciaj svingo, bluso, diksilando kaj eĉ polko-danco [46].

2.

subspecio

genro³

Tia, de tia speco, aspekto, sinteno: jen mi donas al vi grajnon de hordeo, ĝi ne estas tiaspeca, kia kreskas sur kampo [47]; oni klarigas tiaspecajn aerajn fenomenojn per norda lumo [48]; mi, mia kara, ne estas tiaspeca [49]! tio estis danco, kiu por amantoj de tiaspecaj plezuroj tre bele aspektas [50]; kiel malfeliĉaj ili kredeble sin sentas, se tiaspecaj estaĵoj ĝenerale povas senti, kiel mi kaj miaspecaj estaĵoj sentas [51].

Leksika atributo de vortoj, apartiganta subaron de la vortoprovizo laŭ iu el diversaj principoj, eventuale malpli rigoraj ol tiuj arigantaj la parolelementojn: la interpunkcio […] funkcias sendepende de vortspecoj [52]; la determiniloj formas buntan vortospecon: iuj el ili havas ĉiujn kazojn kiel „tiu“, alia havas kazojn nur plurnombre (unujn), dum tria estas tute nevaria (la artikolo); la nombronomoj estas vortospeco formita laŭ tre klara principo semantika, kiu tamen prezentas tre eklektan bildon gramatikan (kp „unu homon“ ‐ „milionon da homoj“).