*direkt/i PV
*direkti ↝
(tr)
- 1. ↝
-
Irigi iun laŭ la ĝusta vojo al difinita celo:
direktu la petantojn al la inspektoro;
sin direkti alieZ
.
gvidi, orienti, prezenti, turni
- 2. ↝
-
Turni aŭ igi ion moviĝi laŭ difinita vojo
aŭ al difinita celo:
direkti ĉaron aŭtomobilon, pafilon, pafon,
ŝiponB
;
direkti la rigardonZ
,
la okulojnZ
, la paŝojnB
,
atenton, petonB
, demandon, leteron al;
direkti sian parolon al iuZ
;
direkti siajn klopodojn al io;
unua paŝo iron direktasPrV
;
fordirekti sian ĉaron;
li kuŝis kun la piedoj direktitaj al la pordo
[1];
surskriboj direktitaj kontraŭ Italujo
[2];
mi ne scias, kien mi devas direkti la
suspektonZ
;
la princo direktis la interparoladon al alia temo
[3];
leĝo direktata kontraŭ la socialistoj;
homo projektas, Dio direktasZ
.
adresi, celi, gvidi, konduki, piloti, stiri
- 3. ↝
-
Gvidi kaj kontroli la konduton de iu:
direkti lernantojn, paroĥanojn;
ĉiu sin direktas, kiel la kap' al li diktas
PrV
.
administri, regi.
- 4. ↝
-
Gvidi kaj kontroli la funkciadon de io, ne kiel helpanto sed
kiel ordonpova estro:
direkti entreprenon, laboron, studojn, mastrumadon,
orkestron, diskuton, firmon, gazeton, konsciencon.
administri, konduki, regi
1.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Galoŝoj de feliĉo
2. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Galoŝoj de feliĉo
3. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, ĉapitro 12
2. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Galoŝoj de feliĉo
3. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, ĉapitro 12
- angle:
- guide
- beloruse:
- кіраваць, накіроўваць , накіраваць , скіраваць
- ĉeĥe:
- dirigovat, ovládat, směrovat, usměrňovat, řídit (podnik)
- france:
- diriger, tourner (qc dans une direction)
- germane:
- lenken, steuern, wenden (an, zu, nach), leiten, führen
- hispane:
- dirigir
- pole:
- kierować, prowadzić, sterować, zarządzać 1. kierować, skierować, naprowadzić 2. kierować, skierować, wystosować 3. kierować, prowadzić
- portugale:
- dirigir, encaminhar, governar, gerir, guiar
- ruse:
- 1. направить 2. направить 3. управлять 4. управлять, вести
- slovake:
- ovládať, riadiť, smerovať
sin direkti al ↝
- 1.
- Sin movi al io konkreta: sin direkti al la urbo, al sudoZ , orienten.
- 2. ↝
-
Celi al io abstrakta:
ne sukcesinte, mi direktis min al la industrio.
sin turni al
- beloruse:
- накіроўвацца, кіравацца (кудысьці)
- france:
- se diriger
- germane:
- sich wenden an
- hispane:
- dirigirse a
- pole:
- kierować się, skierować się
- ruse:
- направиться, обратиться
direktiĝi al
- 1.
- Esti movata al.
- 2.
- (figure) Celi al: la aleo direktiĝas al la urbo; lia penso ĉiam direktiĝadis al tiu problemoZ .
- france:
- se diriger
- pole:
- kierować się, wieść (wodzić) , zmierzać
- ruse:
- направляться, устремляться
*direkto [4]
- 1. ↝
- Alcela linio; tio, kion esprimas la kien-tabelvortoj: montri al iu la direkton; laŭ direkto alZ , en la direkto al [5]; multo da provoj estis farita en tiu ĉi direktoZ ; se blovis ia vento, ĝi ĉiufoje havis kontraŭan direkton [6]; homoj, irantaj en la kontraŭa direkto, komencis bari al ŝi la vojon, etendi la manojn, por kapti ŝian veston Marta ; tiu okazaĵo donis la direkton al ĉiuj miaj estontaj celadojZ ; vektoron karakterizas ĝiaj absoluta valoro (longo) kaj direkto.
- 2. ↝
- Instrukcio pri la rimedoj, kiuj kondukas al difinita celo: la kongreso difinis direktojn al la plenumanta komitato.
- 3.
- Ago de tiu, kiu direktas: li laboras sub mia direkto.
- 4. ↝
(de afina (sub)spaco) La vektora (sub)spaco, kiu operacias super ĝi.
4.
L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Universala Vortaro,
direkt'o
5. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeĥezkel 42:10
6. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Historio el la dunoj
5. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeĥezkel 42:10
6. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Historio el la dunoj
- angle:
- 4. direction (of an affine space)
- beloruse:
- 1. кірунак, напрамак 2. дырэктыва, інструкцыя, указаньне 3. кіраваньне
- bulgare:
- посока
- ĉeĥe:
- směr, směr
- france:
- direction 4. direction (d'un espace affine)
- germane:
- 1. Richtung 4. Richtung
- hebree:
- כיוון
- hispane:
- dirección
- pole:
- 1. kierunek 2. dyrektywa, kierunek 3. kierowanie, kierownictwo, prowadzenie, przewodnictwo 4. kierunek
- portugale:
- 1. direção
- ruse:
- 1. направление 2. директива, инструкция, указание 3. управление 4. направляющая (аффинного пространства)
- slovake:
- smer
direkta
- Direktanta.
- beloruse:
- кіруючы, кіроўны
- ĉeĥe:
- bezprostřední, direktní, přímý, směrový
- france:
- directeur (adj.)
- hebree:
- בכיוון
- pole:
- kierunkowy, skierowany
- ruse:
- направляющий
- slovake:
- bezprostredný, priamy
direktanto
- 1.
- Iu, kiu direktas.
- 2.
- a) ↝
- PIV1
(de rektara surfaco)
Iu linio, sekcata de ĉiuj
naskantoj de la koncerna
surfaco:
direktantoj de
konuso,
cilindro.
direktrico.
- b) ↝
- [7]
(de koniko)
Tia rekto,
ke la rilato inter la distanco de ĉiu punkto de la
koniko al ĝia fokuso
kaj la distanco de la sama punkto al la rekto egalas al
la discentreco.
direktrico.
7.
Plena Ilustrita Vortaro, alude
- angle:
- 2. directrix
- beloruse:
- 1. кіраўнік 2.a накіравальная , накіроўваючая 2.b дырэктрыса
- ĉeĥe:
- směrnice (přímky)
- france:
- 2. directrice
- germane:
- 2.a Direktrix, Leitkurve 2.b Direktrix, Leitlinie
- hebree:
- מְנַהֵל
- pole:
- 1. kierujący, kierownik 2.a kierująca 2.b kierownica (stożkowej)
- ruse:
- 2.a направляющая 2.b директриса
- slovake:
- smernica (priamky)
direktado
- Direkto 3.
- beloruse:
- кіраваньне
- ĉeĥe:
- vedení (činnost ), řízení
- germane:
- Leitung, Führung
- hebree:
- הַנהָלָה
- pole:
- kierowanie, kierownictwo, prowadzenie, przewodnictwo, sterowanie
- ruse:
- управление
- slovake:
- riadenie, vedenie
*direktilo ↝
-
Ilo por direkti ŝipon, veturilon, biciklon:
la ŝipservisto sidis ĉe la direktilo, li tenis
ĝin ĉirkaŭprenite per siaj malmolaj malpuraj manoj
[8];
forlasinte la ankrojn, ili lasis ilin en
la maro, kaj samtempe malligis la ŝnurojn de la
direktiloj
[9];
jen ankaŭ la ŝipoj, kiuj, kvankam ili estas tiel grandaj kaj
estas kurepelataj de fortaj ventoj, tamen per tre malgranda
direktilo turniĝadas, kien ajn la volo de la direktilisto
decidas
[10];
aŭtomobilisto veturas kun nova amikino tra
kamparo. Dum lia maldekstra mano tenas la direktilon, la
dekstra ...
[11]
stirilo
rudro
8.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Anneto
9. La Nova Testamento, La agoj 27:40
10. La Nova Testamento, De Jakobo 3:3
11. L. Beaucaire: Kruko kaj Baniko el Bervalo, 1974
9. La Nova Testamento, La agoj 27:40
10. La Nova Testamento, De Jakobo 3:3
11. L. Beaucaire: Kruko kaj Baniko el Bervalo, 1974
- beloruse:
- руль, штурвал, стырно
- ĉeĥe:
- kormidlo, řidítka
- france:
- safran (de gouvernail), guidon, volant (d'automobile)
- germane:
- Lenker, Steuer, Lenkrad, Steuerrad, Steuerknüppel
- hebree:
- הֶגֶה
- pole:
- kierownica, ster, koło sterowe, rumpel, rogatnica, wolant
- ruse:
- руль, штурвал, кормило
- slovake:
- kormidlo, volant
direktilisto
- Homo, kiu, manovrante la tiucelan direktilon, irigas ŝipon laŭ la difinita direkto: nur la direktilisto staris apud la direktilo [12].
12.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, La virineto de maro
- beloruse:
- стырнік, стырнавы, рулявы
- ĉeĥe:
- kormidelník, lodivod
- france:
- barreur
- germane:
- Steuermann
- hebree:
- מנצח
- pole:
- sternik
- ruse:
- рулевой, кормчий
- slovake:
- kormidelník
ĉirkaŭdirekti
(tr)
- Direkti ĉiuflanken: li ĉirkaŭdirektis siajn okulojn sur la publikon, por vidi, kiaspecaj homoj tie troviĝas [13].
13.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Bona humoro
- france:
- tourner (qc dans toutes les directions)
- hebree:
- להסתובב
- ruse:
- обводить
administraj notoj
pri
~o 4.:
sin ~i al: Mankas verkindiko en fonto.
~iĝi al: Mankas verkindiko en fonto.
~o : Mankas verkindiko en fonto.
~a: Mankas dua fontindiko.
~a: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
~anto: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
~ado: Mankas dua fontindiko.
~ado: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
Mi ne trovis auxtoritatan fonton. [MB]pri ~ilo:
Mi tradukis franclingven laŭ la difino en PIV1, kiu estas multe pli preciza rilate ŝipon. Indus reverki la difinon kaj kontroli la jamajn tradukojn. [MB]pri ~ilo:
PIV2 havas difinon nur rilate ŝipon (kaj antenon) kaj laŭ ĝi neniu direktisto povus ĝin teni, ĉar ĝi estas plato fiksita al la posta steveno, do tiu parto kiu troviĝas en akvo kaj oni ĝin movas uzante aliajn ilojn (laŭ PIV2 - stirilojn). La PIV2 difino estas sama kiel por rudro. [SC]~i: Mankas verkindiko en fonto.
sin ~i al: Mankas verkindiko en fonto.
~iĝi al: Mankas verkindiko en fonto.
~o : Mankas verkindiko en fonto.
~a: Mankas dua fontindiko.
~a: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
~anto: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
~ado: Mankas dua fontindiko.
~ado: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.