*fin/i

PV

*fini  ↝

(tr)
1.  ↝
Ĉesi fari, ne daŭrigi plue ian agadon: kiam mi finos mian laboron, mi serĉos mian horloĝon [1]; finu do, vi min sufokas, stertoris la malfeliĉa [2]; ĉu vi finis? mi finis labori; li finis paroli [3] [4] [5] [6]; fini ludi, danci; fini la diskutadon, la bruon; estas tempo fini vian revadon; fini vivi; la aŭstria pentristo kaj arkitekto Friedensreich Hundertwasser finis sian vivon la 19an de februaro [7]. VD:abolicii, detrui, ekstermi, estingi, faligi, nuligi, ruinigi
2.
Komplete fari, plenumi, konduki ian aferon ĝis la punkto aŭ momento, kiam ĝi estas kompleta kaj ĉesas: mi finos la tutan libron en kvar tagoj [8]; mi finis mian laboraĵon, verkon, taskon, raporton; li nur finu la ok klasojn de la gimnazio [9]; de la plej maljuna li komencis kaj per la plej juna li finis [10]; la kurso, kunsido estas finita; finita pentraĵo; unu, du, tri, kvar kaj finita la far' (ĉio estas finita!)PrV ; vespere mi finos la klarigojn [11]; la reston vi poste al mi finosZ (finos rakonti); fini sian sciencan verkon [12]; Johano Sebastiano Baĥo [...] ne povis fini sian lastan verkon „La arto de fugo“ [13].
Rim.: La radiko fin estas ankaŭ kunmetite pseŭdoprefikse uzata en ĉi tiu senco: finlabori, finkonstrui, finĉerpi, finpagi, finverki, vd. el 2, tute.
3.  ↝
Konsistigi la lastan parton de io: komuna kantado finis la kunvenon; tiu konkludo finas inde vian paroladan; kapitelo finas la kolonon. VD:fermi, kroni
1. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 20
2. Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo
3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, II. Samuel 13:36
4. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Juĝistoj 15:17
5. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Nombroj 16:31
6. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 24:15
7. Monato, Evgeni Georgiev: Aŭstrio: Orfiĝinta beleco
8. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 14
9. Ŝalom Alejĥem, trad. L.L. Zamenhof: La Gimnazio
10. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 44:12
11. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro II
12. Michael Ende, trad. Wolfram Diestel: La Senĉesa Rakonto, La tri Magiaj Pordegoj
13. Monato, Franz-Georg Rössler: Finiĝis la Bach-jaro
angle:
finish
beloruse:
сканчаць, скончыць, закончыць, спыняць, спыніць
ĉeĥe:
dokonat, dokončit, končit, skončit, ukončit, vyřídit, zakončit
france:
finir (tr.), achever (terminer), arrêter (terminer), terminer
germane:
beenden, abschließen, schließen
hispane:
finalizar
hungare:
befejez, (el)végez, abbahagy unu, du, tri, kvar kaj ~ita la far': egy-kettő, és kész
indonezie:
mengakhiri, [selesai] menyelesaikan
katalune:
acabar
nederlande:
beëindigen
okcitane:
acabar
pole:
kończyć
portugale:
acabar, terminar, finalizar, encerrar, rematar
rumane:
a încheia
ruse:
кончить, закончить, окончить, завершить
slovake:
dokončiť, končiť, skončiť, zakončiť

*fino

1.
Ĉeso de agado: la fino de kantado; meti finon al ĉiuj malkompreniĝoj kaj disputoj [14]; meti finon al ĉiuj suspektoj kaj malĝustaj famoj [15]; (figure) (arkaismo) Cezaro havis malfeliĉan finon (morton).
2.  ↝
Lasta parto de io, en tempo aŭ spaco: por esprimi direkton, ni aldonas al la vorto la finon „n“; [16] de unu fino de la tero ĝis la alia fino [17]; de la komenco ĝis la fino [18]; la fino de libro, de kanto; loĝi en la fino de la mondo (loĝi tre malproksime) PrV ; la du finoj (ekstremaĵoj) de bastono; ŝi kunpremis en ambaŭ manoj la finojn de la tuko Marta ; la finetoj de ŝiaj piedoj [19]; venis fino al mia latino (farinte ĉion, kion mi povis, mi tamen ne povas eliri el embaraso) PrV ; bona vino al la fino (plej bona venas laste) PrV ; je la fino de la monato. VD:ekstremo, vespero, vosto
3.  ↝
MATPIV2 =rando
14. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Antaŭparolo
15. L. L. Zamenhof: Homaranismo, Kion Zamenhof ne povis diri en Ĝenevo.
16. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 28
17. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Readmono 28:64
18. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Predikanto 3:11
19. Charles Dickens, trad. L. L. Zamenhof: La Batalo de l' Vivo
angle:
3. end (of an interval)
beloruse:
канец
ĉeĥe:
konec, zánik, závěr
france:
fin (achèvement), achèvement, arrêt (achèvement) loĝi en la ~o de la mondo: habiter au diable vauvert bona vino al la ~o: le meilleur est pour la fin 3. extrémité (d'un intervalle)
germane:
Ende, Schluss, Abschluss meti ~on: ein Ende setzen bona vino al la ~o: der beste Wein zum Schluß 3. Endpunkt, Intervallgrenze
hispane:
fin
hungare:
vég, zárás, befejezés meti ~on: véget vet loĝi en la ~o de la mondo: isten háta mögött lakik venis ~o al mia latino: itt megáll a tudományom bona vino al la ~o: vége jó, minden jó 3. vég (intervallumé)
indonezie:
akhir
nederlande:
einde venis ~o al mia latino: ik ben aan het einde van mijn Latijn bona vino al la ~o: het beste voor het laatste houden
pole:
koniec meti ~on: koniec bona vino al la ~o: dobre wino na koniec 3. koniec (przedziału)
rumane:
sfârşit
ruse:
конец 3. крайняя точка (интервала)
slovake:
koniec, ukončenie, zánik, záver
volapuke:
fin

fina  ↝

Finanta: la fina batoZ ; la fina frapo [20]; la fina vorto apartenas al li; la finaj notoj de muzikaĵo; la finaj decidoj de la tribunaloj [21]. VD:lasta
20. Monato, Albisturo Kvinke: Opinio: Sobraj pensoj de sobrulo
21. Monato, Garbhan Macaoidh: Paŝoj al purigado
beloruse:
канчатковы, канцавы, канечны, заключны, фінальны
ĉeĥe:
finální, koncový, konečný, závěrečný
france:
final, terminal, ultime (final)
germane:
letzter
hispane:
final
hungare:
vég-, befejező, záró
indonezie:
terakhir
nederlande:
laatst, ultiem
pole:
końcowy
ruse:
заключительный, конечный, окончательный, концевой, финальный
slovake:
konečný, záverečný

fine  ↝

1.
Ĉe la fino (tempe aŭ loke), laste: longe ŝtelas ŝtelisto, tamen fine li pendos PrV unue marŝis muzikistaro, poste la urbestraro kaj fine la kongresanoj; fine, sed certe ne malplej grave [22].
2.
Post longa atendado: la infano [...] fine alvenis ĉi tien Marta ; fine vi alvenas!
22. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Dua Kongreso Esperantista en Genève en la 28a de aŭgusto 1906
beloruse:
урэшце, нарэшце
ĉeĥe:
koncem, konečně, konečně, nakonec, závěrem
france:
au final, finalement, enfin (finalement)
germane:
endlich, schließlich
hispane:
finalmente, al fin
hungare:
végül, végre longe ŝtelas ŝtelisto, tamen ~e li pendos: addig hány cselt a róka, amíg csávába nem kerül
indonezie:
akhirnya
katalune:
al final, a la fi
nederlande:
eindelijk
okcitane:
a la fin
pole:
nareszcie
rumane:
în sfârşit
ruse:
наконец
slovake:
konečne

fine de

(prepoziciaĵo)
1.  ↝
Dum la fina tempo de: fine de la liberiĝmilito [23].
2.  ↝
En la lasta parto, ĉe la ekstremo de: fine de la eta akvovojo [24].
23. Turisma skabenejo de la urbo Torino: Torino, 1984
24. W. Schad: Orinoko-delto..., Monato, 2000:11, p. 20a
beloruse:
у канцы, напрыканцы
france:
à la fin de, à l'issue de
germane:
am Ende von
hungare:
vminek a végén
katalune:
al final de, a la fi de
nederlande:
op het einde van
okcitane:
a la fin de
pole:
w końcu
ruse:
в конце

finaĵo  ↝

1.  ↝
(arkaismo) PV =fino 2
2.  ↝
GRA Lasta parto de vorto, varianta laŭ ties gramatika rolo (deklinacio aŭ konjugacio): la tri ĉefaj finaĵoj -o, -a, -i, kune kun siaj signifoj, difinas tri ĉefajn signifo-kategoriojn, al kiuj apartenas almenaŭ ĉiu negramatika radiko [25]; la finaĵoj havas duoblan funkcion, gramatikan kaj vortfaran [26]; la fina silabo „aŭ“ ne estas en Esperanto finaĵo, sed nur vortfino. SUP:fleksiilo
25. Aktoj de la Akademio, AdE: oficiala bulteno N°9
26. Aktoj de la Akademio, AdE: oficiala bulteno N°9
beloruse:
1. канец, кончык, наканечнік 2. канчатак
france:
2. terminaison (gramm.)
germane:
2. Endung
hungare:
1. végződés 2. rag, végződés
indonezie:
2. akhiran
nederlande:
1. einde 2. uitgang (gramm.)
pole:
1. końcówka 2. końcówka gramatyczna
ruse:
1. конец, окончание, наконечник 2. окончание

finigi

1.
(ion) Fari, ke io finiĝu: Li finigis iliajn tagojn en vanteco kaj iliajn jarojn en teruro [27].
2.
(ion de iu) Fari, ke iu finu ion: finigi la komencitan kurson (helpe) de alia instruanto.
27. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 78:33
beloruse:
скончыць, закончыць
ĉeĥe:
dokonat, ukončit
france:
mettre fin à, faire finir (qc par qn)
germane:
zu Ende bringen
hungare:
befejeztet, véget vettet
nederlande:
doen eindigen
pole:
zakończyć
ruse:
закончить (посредством кого-л. другого), завершить (посредством кого-л. другого), положить конец (чему-л.)
slovake:
dokonať, ukončiť

*finiĝi  ↝

1.  ↝
Ĉesi: kio komenciĝis, tio ankaŭ finiĝos PrV ; finiĝanta vivo, ceremonio, epoko, eklipso. VD:agonii, estingiĝi, forflui, forkuri, morti, pasi, ruiniĝo, velki
2.
(per io) Havi kiel finan parton, en la tempo aŭ spaco: prepozicio, kiu finiĝas per vokalo [28]; la korpo finiĝis per fiŝa vosto [29]; per tio ne finiĝas ankoraŭ la facileco de la lingvo EE ; la koncerto finiĝos per kantado de himno; la entrepreno finiĝis per fiasko.
28. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 27
29. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, La virineto de maro
beloruse:
скончыцца, закончыцца
france:
finir (intr.), s'achever, s'arrêter, cesser, se terminer kio komenciĝis, tio ankaŭ ~iĝos: tout a une fin
germane:
1. enden, zu Ende gehen 2. enden
hungare:
végződik, befejeződik kio komenciĝis, tio ankaŭ ~iĝos: aminek kezdete van, annak vége is van 1. befejeződik, véget ér
indonezie:
berakhir, selesai
katalune:
acabar-se
nederlande:
kio komenciĝis, tio ankaŭ ~iĝos: aan alles komt een einde 1. eindigen 2. eindigen op, eindigen met
okcitane:
s'acabar
pole:
skończyć się
rumane:
a se încheia
ruse:
закончиться, окончиться, завершиться

*finiĝo

1.
Alveno al la fino: la finiĝo de la mondo; ĝis la finiĝo de la tempo [30];
2.  ↝
(arkaismo) GRA Finaĵo: la gramatikaj finiĝoj estas rigardataj ankaŭ kiel memstaraj vortojF .
30. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Nombroj 6:5
france:
1. fin 2. terminaison
germane:
1. Ende 2. Endung

finita  ↝

1.
Kiun oni finis, interalie tiel ke ĝi estas tute plenumita, perfekta, definitiva: ĉu la leciono jam estas finita? Marta BOT cumo estas finita floraro, en kiu la ĉefakso finiĝas per floro [31].
2.  ↝
MAT(arkaismo) [32]=finia
Rim.: Vd rimarkon sub infinita.
31. Vikipedio, Cumo
32. Raoul Bricard: Matematika Terminaro kaj Krestomatio, p. 18
beloruse:
1. скончаны, закончаны
ĉeĥe:
dokonaný, dokončený, skončený
france:
1. accompli, achevé
germane:
~ita floraro: geschlossener Blütenstand 1. beendet
hungare:
1. befejezett, elvégzett 2. véges
nederlande:
1. voltooid, beëindigd 2. eindig
pole:
1. skończony 2. skończony
ruse:
1. законченный, оконченный 2. конечный
slovake:
ukončený

elfini  ↝

(tr)
Finpretigi: grandega ondo sur kies dorso naĝis la Duponta barko, meze de ĉiuspecaj flosaĵoj, elfinis la ruinigantan laboron de l’ ondoj [33].
Rim.: Mi dubas ke tiu derivaĵo estas fakte uzata. Tamen ja estas similforma vorto en la pola. [Sergio Pokrovskij]
33. H. Vallienne: Kastelo de Prelongo, 1907
france:
achever, parfaire
pole:
wykończyć

ĝisfine  ↝

Ĝis la fino, sen rezigno, tute, komplete: kiam vi legos ĉi tiun leteron ĝisfine, mi kredas, ke vi konfesos min prava [34].
34. H. Sienkewicz, trad. L. Zamenhof: Quo vadis?, 1933
france:
jusqu'au bout
germane:
bis zum Ende

nefinita  ↝

1.
Kiu ne estas finita, interalie ĉar la laboro estis interrompita pro la morto de la aŭtoro: „la nefinita simfonio“; li sidigis ŝin ĉe la tablo, sur kiu restis ankoraŭ la nefinita vespermanĝo [35]; BOT spadiko estas aparta simpla nefinita floraro (sen floro en la fino) [36].
2.  ↝
MAT(arkaismo) PV =malfinia
Rim.: Vd rimarkon sub infinita.
35. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro X
36. Vikipedio, Spadiko
beloruse:
1. няскончаны, незакончаны
ĉeĥe:
neukončený
france:
1. inachevé
germane:
ne~ita floraro: offener Blütenstand 1. unvollendet
hungare:
1. befejezetlen 2. végtelen
nederlande:
1. onvoltooid 2. oneindig
pole:
1. nieskończony 2. nieskończony
ruse:
1. незаконченный, незавершённый 2. бесконечный
slovake:
neskončený, neukončený

senfina  ↝

1.  ↝
Havanta neniun finon, en tempo aŭ spaco; senlima, senmezura: la eterna silento de tiuj senfinaj spacoj timigas min; la senfineco, la senfinaĵo; senĉesa bruo de radoj simile al senfina tondro Marta ; ilia lando pleniĝis de arĝento kaj oro, kaj senfinaj estas iliaj trezoroj [37]; senfinaj kombinoj [38]. VD:eterna
2.
Tede, supermezure longa: li faras tiam senfinajn predikojn; ni ne devu sur ĉiu paŝo donadi senfinajn klarigojn Homaranismo .
3.
TEK Kies unu ekstremaĵo estas alligita al la alia, tiel ke la tuto formas flekseblan cirklon: senfina ĉeno, rimeno.
37. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jesaja 2:7
38. Monato, Bugra bug-insekto
beloruse:
бясконцы
ĉeĥe:
nekonečný, neskonalý
france:
infini, sans fin
germane:
unendlich, endlos
hungare:
1. végtelen 2. véget nem érő 3. végtelenített
indonezie:
abadi, kekal
nederlande:
eindeloos, oneindig
pole:
bezgraniczny
ruse:
бесконечный
slovake:
nekonečný
ukraine:
безкінечний

finfine

Post malagrable aŭ nenormale longa atendo aŭ prokrasto, fine: mi devis serĉi tiun ĉi lokon […] finfine mi retrovis la rojeton [39]; mi laboris kiel gazetportisto, ĝardena kaj mueleja laboristo, purigisto kaj domzorgisto, sed finfine mi trovis agrablan laboron en bibliotekoj [40].
39. L. Karpunina: La linko, Monato, 2002:10, p. 28a
40. A. Rantanen: -, Monato, 2002:12, p. 6a
ĉeĥe:
koncem, konečně, nakonec, závěrem
france:
en définitive, en fin de compte, enfin !
germane:
schlussendlich, schließlich
hispane:
finalmente, al fin y al cabo
hungare:
végre, végre valahára
indonezie:
akhirnya
nederlande:
eindelijk
pole:
ostatecznie, wreszcie
ruse:
в конце концов
slovake:
konečne

fin-al-fina

De unu ekstremo ĝis alia, trairanta ĉiujn etapojn, ĉiujn erojn de la koncerna procezo: ni havas sekretajn babilejojn kun fin-al-fina ĉifrado [41].
41. Y. Nevelsteen: Ĉu ĉiuj esperantistoj ekuzu Telegram? Kaj kial?, libera folio, 2021-01-29
angle:
end-to-end
france:
bout-en-bout

finofara  ↝

Lasta, definitiva, pereiga: doni la finofaran baton (al iu, t.e. mortigi, reale aŭ metafore) Prv . VD:decida
beloruse:
канчатковы
ĉeĥe:
závěrečný (úder| rozhodnutí)
france:
final (définitif), ultime (définitif) doni la ~ofaran baton: donner le coup de grâce
germane:
endgültig, entscheidend doni la ~ofaran baton: (jemandem) den Rest geben, den letzten Schlag versetzen
hungare:
végső, befejező, végzetes doni la ~ofaran baton: megadja a kegyelemdöfést
indonezie:
final
nederlande:
definitief, ultiem doni la ~ofaran baton: de genadeslag geven
pole:
ukończony
ruse:
окончательный (удар и т.п.), заключительный
slovake:
ukončujúci, záverečný

administraj notoj

pri ~i 2.: 
Ne troviĝis la fonto de du Z-aj citaĵoj. En iu letero Z-a
    aperas ~i gimnazion [WD]
~i: Mankas verkindiko en fonto.
~a: Mankas verkindiko en fonto.
~igi: Mankas dua fontindiko.
el~i: Mankas dua fontindiko.
ĝis~e: Mankas dua fontindiko.
~-al-~a : Mankas dua fontindiko.
~ofara: Mankas dua fontindiko.