^*post

I.

^*post  ↝

Prepozicio montranta:

1.  ↝

Tempon pli malfruan ol alia: post sufero venas prospero ^PrV ; ĝi estas kiel mustardo post la manĝo ^PrV ; post tri tagoj mi vizitos lin; post longaj jaroj de trankvilo la monto komencas fumiĝi [1]; ordono post ordono, regulo post regulo [2]; iom post iom [3]; se ni iam post prepozicio uzas la akuzativon [4]; ni ankoraŭ ne resaniĝis post niaj antaŭaj venkoj [5]; post paso de la dudek jaroj […] kaj post (subkomprenu: la momento) kiam Salomono konstruis la urbojn [6]; lian edzinon vi prenis […] post kiam vi lin mortigis [7].

2.  ↝

Lokon pli malproksiman rilate al objekto, el vidpunkto de reala aŭ imagita observanto; malantaŭ: la princo […] sidiĝis post kolono [8]; ĉu post la pordo giganto staras kaj volas forkapti vin [9]; li subaŭskultis post la pordo [10]; eniri post ŝi [11]; inter arbetoj kaj post la muro elrigardis krispaj kapetoj kaj nigraj brilantaj okuloj [12]; kuri post iu. antaŭ ¹

Rim.: Pri uzo de post kun akuzativo, vidu al post, post ...-n.

3.

Rangon pli malaltan ol alia: vi reĝos super Izrael, kaj mi estos la dua post vi [13]; post la kapitano estas la leŭtenanto.

Rim.: Por eviti konfuzon inter loka kaj tempa sencoj de „post“, oni uzas la rimedojn montritajn sub „antaŭ“.

1. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XVIII
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jesaja 28:10
3. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Antaŭparolo
4. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 28
5. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XVIII
6. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, II. Kroniko 8:1
7. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, II. Samuel 12:9
8. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XI
9. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Reĝo rano aŭ fera Henriko
10. N. V. Gogol, trad. L. L. Zamenhof: La Revizoro, Akto dua
11. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Ruĝaj ŝuoj
12. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XVII
13. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Samuel 23:17

ĉeĥe:

po, za (místně i časově)

france:

après (prép.), derrière (prép.)

germane:

1. nach 2. hinter 3. nach

hispane:

después 1. después 2. detrás, tras 3. posterior

hungare:

1. után 2. mögött, után 3. után

katalune:

desprès

malaje:

1. selepas

okcitane:

après

pole:

po, za 1. po, za 2. po, za

rumane:

în spatele 1. peste 2. în spatele 3. în spatele

ruse:

1. после, за (о времени), через (о времени) 2. позади, за (о месте, направлении) 3. после, за (о последовательности)

slovake:

po

volapuke:

1. pos 2. po

al post, post ...-n  ↝

Al loko situanta post ²: mi sendos post ilin glavon [14]; rigardi post sin [15]; li estingis la torĉon kaj tremante […] enŝovis sin post kolonon [16]; [ŝi] rigardis post lin kun rideto ^FK ; kuri post iun.

Rim.: Pri la prepoziciaj kunaĵoj kun „al“, vidu rimarkon sub „al ĉe“.

14. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeremia 9:16
15. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XVIII
16. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, Ĉapitro XIV

france:

derrière (prép., avec mouvement vers)

germane:

dahinter

hispane:

detrás de, en pos de

pole:

za

rumane:

din spate

ruse:

за (о направлении)

de post, depost

1.  ↝

a)  ↝

De ⁶ la fino de: mi faris eltrovon, la plej grandan de post jarcentoj! [17]; depost multe da jaroj ŝi ne estis en la grafa palaco [18]; [ŝi loĝis] sep jarojn kun sia edzo de post sia virgeco [19]; ĉi tie antaŭ nelonge troviĝis nur malplenejoj, ne finkonstruitaj de post la milito korpusoj [20]; ili do sidiĝis sur tapiŝoj, kaj priparolis la gravajn aferojn okazintajn de post ilia nokta renkonto en la domo de la pramisto [21].

b)  ↝

De ⁶ la komenco de: la Eternulo estas mia fido de post mia juneco [22]; de post la vespero de la dek-kvara tago de la unua monato manĝu macojn ĝis la vespero de la dudek-unua tago de la monato [23]; Mi, la Eternulo, estas via Dio de post (via eliro el) la lando Egipta [24]; Marta tusadis, depost kelke da tagoj ŝi komencis sentadi ĝis nun ne konitan malfortecon ^Marta ; depost tempo nememorebla ^PrV . ekde ¹, detempe de.

c)

(malofte) Sekvante la faron de: mi adoras [Dion] de post miaj praavoj (kiel faris miaj praavoj) [25].

Rim.: De logika vidpunkto de post signifas „de la fino de“ kaj ekde „de la komenco de“. Apenaŭ estas nuanco, se la posta substantivo montras tempopunkton, sed se ĝi esprimas daŭron, la distingo gravas. Tion ĉi reliefigas [26], sed multaj aŭtoritataj ekzemploj uzas de post kiel simplan sinonimon de la tempo de, kaj foje eĉ de ekde. La biblia citaĵo pri macoj, ekz-e, tekstas en la originalo: en la vespero de la dek-kvara tago de la unua monato manĝu macojn ĝis... , do hodiaŭ ni prefere uzus ekde, kiun ŝajne ne uzis Zamenhof.

2.  ↝

De malantaŭ: de post la kurteno elkuris dancistinoj [27]; [li] kliniĝis de post la kolono [28].

Rim.: Kvankam la unuvorta skribmaniero frue aperis, la duvorta estas preferebla, ĉar vere temas pri du sinsekvaj prepozicioj, ne pri kunmetaĵo de la tipo: malantaŭ, disde, ekde...

17. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Dorna vojo de la honoro
18. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Anneto
19. La Nova Testamento, S. Luko 2:36
20. V. Varankin: Metropoliteno, ĉapitro 11a
21. H. A. Luyken: Pro Iŝtar, ĉapitro 20a
22. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 71:5
23. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 12:18
24. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Ĥosea 13:4
25. La Nova Testamento, II. Timoteo 1:3
26. Kalocsay: Lingvo, Stilo, Formo, p. 88
27. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, ĉapitro 9a
28. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XI

ĉeĥe:

od té doby co; od

france:

1. depuis (prép., temps), dès, à partir de 2. de derrière de~ tempo nememorebla: de temps immémorial

germane:

1. nachdem 2. hervor 1.a nach 1.b seit 1.c so wie

hispane:

2. por detrás 1.a desde el final de, después de de~ tempo nememorebla: de tiempo inmemorial 1.b a partir de, desde 1.c como antes

pole:

1. od (czasu) 2. zza

ruse:

2. из-за (о месте)

slovake:

od, odo

ĝis post, ĝispost

Ĝis kiam estos pasinta, estos finita: ĉi-lasta informo, raportita en sendependa novaĵkanalo, ne aperis ĝis post kelkaj horoj en la ŝtata [29]; lia buŝo estis tre seka, kaj li havis absurdan deziron prokrasti la intervjuon ĝispost la tepaŭzo [30].

29. Monato, Paul Gubbins: Taglibro de l' milito ... el la lando de Ŝekspiro (3)
30. J. Francis: La Granda Kaldrono, 1978

france:

jusqu'au-delà de

germane:

bis nach

el post  ↝

De post ²: el post la arbo li estas bravulo ^PrV ; el post la dometo iris vojo, kies fleksita kaj nebulita strio disfluis kaj malaperis en la malproksimo ^Marta .

france:

de derrière

germane:

hinter

hispane:

desde atrás

pole:

zza

ruse:

из-за (о месте)

II.

Vortero, montranta plimalfruecon aŭ plimalproksimecon:

posta

1.  ↝

Pli malfrua: la postan paroladon mi ne aŭdis; la historio de la reĝo David, la antaŭa kaj la posta, estas priskribita en la kroniko de la antaŭvidisto Samuel [31]; posta jarcento [32]; la postaj generacioj [33]; kiam la pomoj maturiĝis, oni kalkulis ilin, sed tuj en la posta tago unu mankis [34].

2.  ↝

Loke pli malproksima, malantaŭa: la posta parto de ŝipo; la glavon […] trapenetris la postan parton de la korpo [35]; la leporo ekstaris sur la postaj piedoj [36]; terurita li kuris al la posta pordo, sed la hundo, kiu tie kuŝis, sin ĵetis al li [37].

31. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Kroniko 29:29
32. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Dorna vojo de la honoro
33. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro II
34. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, La ora birdo
35. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Juĝistoj 3:22
36. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Du fratoj
37. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, La bremenaj muzikistoj

ĉeĥe:

pozdější

france:

1. ultérieur 2. arrière (adj.)

germane:

1. späterer 2. hinterer

hispane:

1. posterior (en el tiempo) 2. posterior (en el espacio), parte trasera

hungare:

1. utána következő 2. hátsó

pole:

2. późniejszy, tylny

rumane:

2. din spate

ruse:

1. последующий 2. задний

slovake:

neskorší

^*poste  ↝

1.  ↝

Pli malfrue: li paliĝis de timo kaj poste li ruĝiĝis de honto [38]; antaŭe intencu kaj poste komencu ^PrV ; antaŭe kion vi devas, poste kion vi volas ^PrV ; leĝo valoras por poste sed ne por antaŭe ^PrV . pasintaĵo.

2.  ↝

Pli malproksime, malantaŭe: antaŭe iris kantistoj, poste kordinstrumentistoj [39]; post la trumpetistoj rajdis dekkelko da asiriaj kavaliroj […] poste iris la piedistaro en kaskoj kaj en manteloj longaj ĝis la tero [40].

38. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 39
39. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 68:25
40. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro X

angle:

after

arabe:

1. ثُمَّ

bulgare:

след

ĉeĥe:

potom

france:

1. ensuite, puis

germane:

1. nach 2. hinter

hispane:

1. después, más tarde 2. luego, a continuación

hungare:

mögötte 1. utána, később

nederlande:

na, achter

pole:

dalej, potem 1. dalej, potem

rumane:

mai departe 1. mai târziu

ruse:

1. потом, позже 2. позади

slovake:

nato, potom, za tým

posten  ↝

Celante plue al pli posta loko, malantaŭen: la princo rimarkis, ke la polva nebulo fleksiĝis posten [41]; la barbaroj eĉ ne rigardis posten [42]; la soldato rigardis posten kaj ekvidis urson [43]; vidi posten kaj antaŭen ^Hamlet ; ŝi ĵetis siajn brakojn posten kaj antaŭen ^FK ; li […] sin klinis posten [44]; liaj densaj nigraj ondaj haroj kun intenca nezorgeco estis forĵetitaj posten ^FK .

41. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XVIII
42. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XIX
43. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Ursa Felo
44. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XXIV

angle:

behind

ĉeĥe:

dozadu, dál

germane:

nach hinten, zurück

hispane:

por detrás

hungare:

mögéje, hátulra

nederlande:

achterwaarts

pole:

dalej

rumane:

mai departe

ruse:

назад

slovake:

dozadu, ďalej

posto

1.  ↝

Posta ² parto de io, malantaŭo, malantaŭaĵo: la posto de vesto ^PV ; Patroklo okupis iliajn postojn! (la postajn poziciojn de ilia armeo) [45].

2.

Posta ¹ tempo: rigardi al la posto ^PIV1 .

45. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, ĉapitro 18a

angle:

1. rear

ĉeĥe:

rub

germane:

1. Hinterteil, Rücken (von etwas), Rückseite

hispane:

1. parte posterior 2. momento posterior

hungare:

1. hátulja

nederlande:

1. achterste deel

pole:

1. tył

ruse:

1. зад 2. прошлое, былое

slovake:

rub

postaĵo

1.  ↝

posto ¹: postaĵo de veturilo, de domo ^PV ; postaĵo de Kremser [46]. malantaŭo, malantaŭaĵo

2.  ↝

Pugo de homo, gropo de iuj kvarpieduloj aŭ analoga korpoparto de aliaj bestoj: hundaĉ' […] kaptis vin je l' pantalon' […] sur la postaĵo larĝan truon vi honte maskis per ĉapel' [47]; libero de parolo: […] obscene laŭdi postaĵojn de piedirantinoj [48]; ili plu ne povis elteni la suferon de konstipiĝo, kaj levante la postaĵon petis sian patrinon bastonete elfosi la ferbulan fekaĵon [49]; li donis al li fratecan baton sur la postaĵon, tiam li turnis sin kaj iris [50]; la sago estis bone celita kaj enfiksiĝis en la postaĵo de la ĉevalo [51]; la plej abomenaj [simioj] havas malkonvene ruĝajn postaĵojn, kiuj ne estas en la simia socio maskendaj [52].

46. Vikipedio, Tendoĉaro
47. Raymond Schwartz: La Stranga Butiko
48. Monato, Juan Jacobo Schmitter-soto: Lando de la (mal)liberuloj
49. Monato, Wei Yubin: La biciklo de mia patro
50. Michael Ende, trad. Wolfram Diestel: La Senĉesa Rakonto, La Akvo de l' Vivo
51. H. A. Luyken: Pro Iŝtar, ĉapitro 21a
52. V. Varankin: Metropoliteno, ĉapitro 5a

angle:

2. bottom, backside

bulgare:

2. дупе

france:

1. arrière (subst.) 2. derrière (cul)

germane:

1. Hinterteil, Rückseite 2. Hintern, Po

hispane:

1. trasero, parte de atrás 2. culo, grupa

hungare:

1. hátulja, far 2. far

nederlande:

1. achterste deel 2. achterwerk

pole:

1. tylna (część) 2. tyłek, zad

ruse:

1. зад, задняя часть 2. задница

postanto  ↝

1.

Iu, kiu venas poste.

2.  ↝

[53] (de elemento en orda aro) Tiu elemento, se ĝi ekzistas, najbara kun ĝi kaj pli granda ol ĝi: 5 estas la postanto de 4; ĉiu natura nombro a havas postanton, a + 1, neniu natura nombro havas 0 kiel postanton [54].

53. R. Hilgers: Yashovardhan: k.a.: EK-Vortaro de matematikaj terminoj, §288
54. Vikipedio, Natura nombro

angle:

successor

ĉeĥe:

následný člen, následovník, následující člen

france:

successeur

germane:

Nachfolger

hispane:

1. siguiente, el que viene después 2. sucesor

hungare:

1. utána következő, rákövetkező

pole:

1. późniejszy (gość) 2. następnik

ruse:

последователь 2. последователь, следующий элемент

slovake:

nasledovník, nasledujúci

postea  ↝

posta ¹: laŭ posteaj komentistoj Pitagoro komprenadis filozofion kiel amon de saĝo [55]; dum la milito kaj postea komunisma nelibereco [56].

55. Vikipedio, Filozofio
56. Vikipedio, Pola literaturo

ĉeĥe:

pozdější

germane:

späterer

hispane:

posterior

hungare:

utána következő

pole:

późniejszy

ruse:

последующий

slovake:

neskorší

postenigi  ↝

Igi iri posten: la minaco postenigis la atakantojn. posten·igi

ĉeĥe:

oddálit, přidělit stanoviště, uvést do funkce, zahnat

germane:

zurücksetzen

hispane:

hacer volver

hungare:

hátravisz, hátravon

nederlande:

doen terugdeinzen

pole:

opóźnić

slovake:

postaviť na miesto, stanovište, stanoviť, umiestniť

posteniĝi  ↝

Iri en postan lokon: la libiaj ŝtonĵetistoj komencis posteniĝi [57]; ŝi posteniĝis timigita [58]; li rektiĝis, posteniĝis unu paŝon kaj […] diris […] ^IK . dorsenpaŝi, inversiri, malantaŭeniĝi, regresi, retroiri

57. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XVIII
58. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XIV

germane:

sich zurückziehen

hispane:

situarse detrás

hungare:

hátrál, visszavonul

nederlande:

achteruit gaan

pole:

udać się do tyłu

ruse:

отстать, отставать

posteulo  ↝

Tiu, kiu venas poste en tempo: ĉiu generacio laboras por siaj posteuloj; la posteularo de Abraham; la posteuloj sentos teruron pri lia tago, kaj la antaŭulojn kaptos timo [59]; ne restis memoro pri la antaŭuloj, kaj ankaŭ pri la posteuloj, kiuj estos, ne restos memoro ĉe tiuj, kiuj estos (ankoraŭ pli) poste [60]; venos tempo, kiam vi devos elekti edzinon, kies infanoj estos princoj de reĝa sango, kaj la filo via posteulo [61]; niaj posteuloj legos en la historio ^EE ; savi mian posteularon kontraŭ senprogrameco kaj konsekvence kontraŭ refalo en gente-religian ŝovinismon [62].

59. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Ijob 18:20
60. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Predikanto 1:11
61. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro VII
62. L. L. Zamenhof: Homaranismo, Homaranismo

ĉeĥe:

descendent, následník, nástupce, potomek

france:

descendant (subst.), successeur (subst.)

germane:

Nachfolger, Nachkomme

hispane:

descendiente

hungare:

utód

nederlande:

opvolger

pole:

następca, potomek

ruse:

последователь, потомок

slovake:

následník, nástupca, potomok

posteume

Post la morto de la koncerna persono: „Libro de perditaj rakontoj“ estis eldonitaj posteume fare de lia filo [63].

63. A. Korĵenkov: Unu ringo ilin regas, 2008

france:

à titre posthume

germane:

nachträglich

hispane:

a título póstumo

postiĝi

Veni poste; atingi la celon pli malfrue; postresti: la postiĝintoj de la armeo estis kaptitaj de la malamiko; leviĝas neniu voĉo kontraŭ la labormetodoj kaj laboriloj de la esperanta terminografio, ankoraŭ tro postiĝintaj rilate al tiuj de naciaj lingvoj [64].

64. Monato, Reinaldo Marcelo Ferreira: Por pli kompleta lingvo

france:

lanterner, rester en arrière

germane:

zurückbleiben

hispane:

quedarse atrás

hungare:

lemarad

nederlande:

achter raken

pole:

pozostać w tyle, spóźnić się

ruse:

опоздать

postumo

1.  ↝

(Ĉirkaŭ)malantaŭa parto; dorso³: postumo de altaro [65].

2.

Movebla parto de kanono aŭ pafilo, kiu fermas poste la paftubon.

65. Vikipedio, Aleijadinho

france:

culasse

germane:

1. Rücken

hispane:

culata (tornillo de la recámara de arma de fuego)

hungare:

csőfar

pole:

zamek (broni palnej)

ruse:

казённая часть

slovake:

1.záver strelnej zbrane, 2.hlava valca

post kiam, post ol, post tio ke, post ke  ↝

(dependiga konjunkcio)

En tempo pli malfrua ol tio, ke...: tri jarojn post kiam li forlasis sian naskolandon, en iu maja mateno li atingis la bordon ĉe la haveno de la urbo Makao [66]; okazis ke alian tagon, postkiam la kovertoj estis bruligitaj, ni trovis en la letero la frazon: mian adreson vi trovas sur la koverto [67]; sed post ol ŝi malaperis / kiel la mortintoj / mi ne povis enterigi la memoron [68]; lia mieno ŝanĝiĝis eĉ plie post ol li legis la pergamenon [69]; mi ne scias, kio el mi fariĝos sen mia Marion, post tio, ke ni seson da jaroj vivis kune [70]; [li] transprenis la rolon de ĉefo post ke li mortigis la antaŭan estron [71].

Rim.: La uzado de „post ol“, formsimile al „antaŭ ol“, estis iam nekutima: Zamenhof, konsultita de Boirac pri tiu formo, ĝin „plene aprobis“ (Oficiala Gazeto, 1914, p. 156a).

Rim.: „Post kiam“ estas la ordinara formo, iafoje ankaŭ unuvorte skribata. La aliaj formoj restas malofte uzataj. [ĵv]

66. Hevesi L., trad. Vizi L.: La aventuroj de Andreo Jelky, [2010]
67. -: Peto al niaj korespondantoj, Esperanto Triumfonta, 1922-04-09 (79)
68. E. de Kock: Reve, Nica Literatura Revuo, 1960-05 ĝis 06, numero 5/5, p. 175a
69. Mihail Bulgakov, trad. Sergio Pokrovskij: La majstro kaj Margarita, ĉapitro 2a
70. C. Dickens, trad. L. L. Zamenhof: La batalo de l’ vivo, 1891
71. E. R. Burroughs, trad. D. J. Harlow: Tarzan de la simioj, 2005

france:

après que

germane:

nachdem

hispane:

después de que

III.

Prefikso esprimanta la samajn ideojn.

1.

En spaco:

a)

(kun substantivo) Malantaŭa parto de io: postbuŝo, postgvardio, postkranio, postkropo, postlumo, postpalato, postremilo, postvango, postveturilo...

b)

(kun verbo de moviĝo) Sekvante malantaŭ: postĉasi, postiri, postkuri, postrajdi, postsekvi...

c)

(kun alia aga verbo) Malantaŭ iu malproksimiĝanta: postkrii, postgrumbli, postrigardi...

d)

Malantaŭen: postmeti...

e)

Malantaŭ si: postlasi, posttiri...

f)

(kun adjektivo) Malantaŭa: [ŝi rigardis al la duonfermita pordo], kaj en la postporda ĉambro kuŝis ŝiaj floroj kaj ĉiuj ŝiaj ludiloj [72]; kial li rakontas al ili pri la postlimaj mirakloj? [73]; la pordisto komunikis, ke neniu el la postkulisaj laboristoj ŝatis Hadda'n [74]...

2.

En tempo:

a)

(kun substantivo) Tio, kio restas, okazas post io: postebrio, postefiko, postfalĉaĵo, postfojno, postgusto, postkolekto, postkolero, postkongreso, postmanĝo, postparolo, postsigno, postskribo, poststrio, posttagmezo...

b)

(kun verbo) Daŭri, agi iom pli longe: postdiri, postrikolti, postsoni, postvibri, postresti... postveni, postvivi...

c)

(kun adjektivo aŭ adverbo) Tia, ke ĝi estas pli malfrue ol: postmilita, postmorta, postrevolucia, posttempa, postklasika, postsekvanta, postmorgaŭ...

d)

(malofte) Tia, ke ĝi sekvas; rilata al la sekva: en la postsemajna kunveno ni aŭskultos novaĵojn de scienco kaj tekniko [75]...

72. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Floroj de la malgranda Ida
73. V. Varankin: Metropoliteno, ĉapitro 12a
74. Deck Dorval: Urd Hadda murdita!, p. 16
75. Boris Kolker: Vojaĝo en Esperanto-lando, leciono 4a

hungare:

utó-, után-